e 1975 e voe lazhet Pasolini, ha sebezus eo penaos e c'halle lakaat ur vouezh da devel koustañ ken ker d'ur bobl a-bezh
|
e bal a oa enorus e pep keñver, evel ma lavarer: da lavaret eo laerezh he fortun digant un dimezell dre zimeziñ ganti
|
e Bro-Italia, n'eo ket evit raktresoù e stourm ar braz eus ar bolitikourien met kentoc'h evit o mad o-unan
|
e diabarzh pep sinik ez eus un ideelour disorc'hennet
|
e goustiañs a oa glan; ya 'vat, morse n'en implije
|
e pep amzer, gant pilpouzed, a vez graet beleien anezho, ez eus bet lakaet kurunennoù war pennoù laeron, a vez graet rouaned anezho
|
e pep bro, hag e pep amzer, ez eo bet ar beleg enebour d’ar Frankiz
|
e pep lec'h er bed, heñvel eo relijion ar paotr a aferioù
|
e pep tra, ne zeskomp nemet gant ar re a garomp
|
e pouezusañ kroashentoù ar vuhez, n’eus post-heñchañ ebet
|
e-keñver traoù zo he deus lañs ar blijadur war ar boan; evit un dra, bez' e c'haller lavaret 'arabat' ouzh ar blijadur
|
e-kerzh e vuhez e c'hall an den cheñch e wreg, e varn bolitikel pe e relijion, met n'eo ket e vell-droad
|
e-kreiz ar safar e chomomp a-gevret, laouen m'emaomp an eil gant egile, o komz hep distagañ ger
|
e-lec'h ma vez kalz a sklêrijenn ez eo teñval ar skeud
|
e-pad an tregont vloaz tremenet omp aet nebeut-ha-nebeut eus bezañ gant un armerzh marc’had da vezañ ur gevredigezh marc’hnad. Ur benveg talvoudus hag efedus evit urzhiañ an obererezhioù produiñ zo eus un armerzh marc’had. ‘Ur gevredigezh marc’had’ avat zo ul lec’h m’emañ pep tra da werzhañ, un doare bevañ ma ren ar marc’had pep kelc’h eus ar vuhez
|
e-touez ar madoù a brizan ar muiañ ez eus komzoù ha ne'm eus morse distaget
|
echuiñ a ra hor buhez pa davomp war an traoù a zo a bouez da vat
|
eeun eo va goust. Atav e vezan laouen gant ar gwellañ
|
ekonomiezh ar bed eo ar gwellañ eztaol eus an torfederezh renket. An aozadurioù etrebroadel, hag a ren ar moneiz, ar c'henwerzh hag ar c'hred, a embreg ar sponterezh etrebroadel a-enep ar broioù paour hag a-enep peorien an holl vroioù. O doare difrom d'en ober, evel tud a-vicher, a lakafe ar gwellañ sponterien-vombezerien da ruziañ
|
el lec'h ma vez devet al levrioù, en diwezh e vez devet an dud ivez
|
el lusk emañ hon anien; ar marv eo an diskuizh rik
|
em bleud e vezan gant ar baotred en tu all da zek vloaz ha tri-ugent, atav e kinnigont ur garantez evit ar vuhez-pad
|
em diabarzh e tougan ur pounner a vec'h: pouezioù ar binvidigezh ne'm eus ket roet da dud all
|
emaomp o vont gant un tren hag a zo oc'h ober tri c'hant kilometr an eur, n'ouzomp ket da belec'h emañ ouzh hor c'has, hag ouzhpenn-se hon eus komprenet n'eus bleiner ebet
|
emdroadur mab-den ne vo ket kaset da benn en dek mil bloavezh evit al loened doñv, met en dek milion bloavezh evit al loened gouez, rak mab-den zo ul loen gouez hag a vo da viken
|
emichañs n'eo nemet en ur prizon gwall ziogel e c'hall an den en em santout en surentez, gant ma ne vezer ket o c'hourdrouz e zieubiñ hepdale
|
emsavus eo evit an eil hag egile, rak keit ha me vez an den o kelenn, e vez o teskiñ
|
en aferioù a bouez bras, ar stil an hini eo a zo ret-holl, ket ar wirionded
|
en aferioù a goustiañs, lezenn ar muiañ-niver ne dalvez ket
|
en anien emañ ar wirionez nemeti
|
en armerzh e vez ar muiañ-niver e gaou dalc'hmat
|
en arz ez eo diaes lavaret tra pe dra hag a zo koulz ha chom hep lavaret mann
|
en dazont e vo nouspet rannyezh; peder yezh hepken a vo koulskoude: spagnoleg, saozneg, arabeg ha chineg
|
en deiz a hiziv omp heñvel ouzh Amerika e-keñver pep tra, nemet, anat deoc'h, e-keñver ar yezh
|
en e frankiz emañ penn-natur ar jedoniezh
|
en em douellañ a ra an nep a implij ar yezhadur a-benn klask stourm a-enep ar boaz
|
en em gavout eil a dalvez bezañ ar c'hentañ da goll
|
en em gendrec’het int ez eo mab-den, ar pennañ torfedour eus pep spesad, begenn ar grouidigezh. Ne voe krouet pep loen all nemet da reiñ boued ha krec’hin dezhañ, da vezañ boureviet gantañ, da vezañ kaset da get gantañ
|
en em lez da vezañ renet gant ar bugel ma voes
|
en em zidual, hogos bep gwech, a dalvez un doare all da vezañ inouet
|
en empenn eo e c'hoarvez darvoudoù bras ar bed
|
en hiniennoù eus ar brasañ istorioù a garantez am eus anavezet n'eus nemet un aktor, heb skoazell den ebet
|
en hiniennoù, ral eo ar follentez, met er strolladoù, el lazioù, er pobloù, hag er mareoù istorel, setu ar reolenn
|
en ober an hini emañ ar blijadur, ket en disoc’hoù
|
en traoù bras en em ziskouez an dud evel ma fell dezho bezañ gwelet; en traoù bihan en em ziskouezont evel m'emaint
|
en un doare hepken e vefe ret d'ur c'helaouer sellet ouzh ur politikour - gant disfi
|
en ur farsal e c'haller lavaret n'eus forzh petra, memes ar wirionez
|
en ur pok e ouezi kement tra na'm eus ket lavaret
|
en ur sevel e c'hallomp atav chom a-sav, morse avat ne c'hallomp en ur ziskenn
|
enep-Komunour e oan pa oa komunourien
|
engehentet eo bet ar bankoù er fallagriezh ha ganet er pec’hed. Ar Vankerien eo mistri an Douar. Mar lamit se diganto en ur lezel ganto ar galloud da grouiñ an arc’hant, en un taol pluenn e vo krouet ganto arc’hant a-walc’h evit e adprenañ. Mar lamit diganto ar galloud-se, koulskoude, e steuzio pep fortun bras, evel ma hini, ha steuziañ a rankfent-i ivez, pa vefe ur bed gwell, bourrusoc’h da vevañ ennañ. Mar fell deoc’h chom sklav d’ar Vankerien, avat, ha paeañ koust ho sklaverezh, lezit ganto ar galloud da zerc’hel da grouiñ an arc’hant -
|
enorus, da'n neb a zo enorus, eo bezañ difennet diouzh chom hep bezañ kastizet
|
er bed-mañ n'eo ket gant ar pezh a'n em roomp d'ober e vezomp pinvidikaet, met gant ar pezh a baouezomp a ober
|
er bed-man n'eus nemet div drajedienn: an eil zo chom hep kaout ar pezh a c'hoantaer, hag eben zo e gaout
|
er bed-mañ n'eus nemet un dra ha na douell james: neuz an traoù
|
er c'hampoù-bac'h e vevemp a vunud da vunud, ha ret e veze soñjal an nebeutañ posubl, rak soñjal a zebr nerzh an den
|
er politikerezh, ar gwir sant eo an neb a fouet hag a lazh an dud evit o mad o-unan
|
er politikerezh, mar fell deoc'h ma vefe lavaret tra pe dra, goulennit digant ur paotr. Mar fell deoc'h ma vefe graet tra pe dra, goulennit digant ur plac'h
|
er Stadoù-Unanet, bep bloaz e vez savet muioc'h a brizonioù eget a skolioù hag a skolajoù
|
er stourm etrezoc'h-c'hwi hag ar bed, savit a-du gant ar bed
|
er vignoniezh, evel er garantez, e vez alies eürusoc'h an den abalamour d'ar pezh na oar eget nag abalamour d'ar pezh a oar
|
er vuhez, dijeriñ mat eo pep tra. Evel-se e kav an arzour e awen, ar re yaouank ar c'hoant karout, ar brederourien o soñjoù splann, hag an holl dud al levenez a vezañ er bed-mañ
|
er vuhez, n'eus netra da gaout aon razañ; kement tra zo da vezañ komprenet
|
erfin, an darempredoù etre an dud eo a ro talvoudegezh d'ar vuhez
|
erfin, nemet div pe deir gwirionez diazez, nemet div pe deir reolenn-stur, ne chom. Ar re-se eo ar re bet desket dit gant da vamm pa oas bugel
|
erfin, n'eo ket eus komzoù hon enebourien e talc'himp soñj, met eus dilavar hor mignoned
|
esperout a c'haller ne oa ket an atletourien normal o doa kemeret perzh er c'hoarioù paralympek o kemer an dramm
|
eürus an den na c'hortoz ket bezañ trugarekaet, rak hennezh ne vo ket dipitet
|
eürus an neb a c'hoarzho goap outañ e-unan; an diverradur ne vanko ket dezhañ
|
eürusted dreist ar vuhez eo ar gredenn ez oc’h karet evidoc’h hoc’h-unan, pe pa lavaran mat, ez oc’h karet en desped deoc’h
|
eus an holl blegoù reizhel, ar chasted, marteze, eo an iskisañ
|
eus an holl draoù a zo sur, an arvar eo ar surañ
|
eus ar pezh na c'haller ket komz e ranker tevel
|
eus ar re gollet er brezelioù, ar wirionez eo an hini gentañ
|
eus kement tra ne'm eus ket ar galloud da ober, an tostañ da'm c'halon eo stardañ liammoù a vignoniezh gant ar re a gar, evit gwir, ar wirionez
|
euzh an digenvez zo brasoc'h eget an aon da vezañ bac'het, ha neuze e timezomp
|
evel ar c'hartennoù, e vez ezhomm dalc'hmat da reizhañ ar geriadurioù
|
evel ar gwragez, mar bezont kaer e doare pe zoare, ral e vez feal an troidigezhioù
|
evel boaz e lavaran ar pezh a soñjan e gwirionez. En deiz a hiziv, avat, ez eo ur fazi bras ober kement-se, rak en arvar da vezañ fallgomprenet e vezer
|
evel boaz, nemet ar gerioù a gaera ar sioulder ne implijan
|
evel boaz, n'eo ket an araokaat an traoù spontus a vez graet gant an digarez ez eus ezhomm anezho evit an araokaat; nemet traoù spontus ne'z int
|
evel korf, pep den zo un hinienn, evel ene avat, morse ne vez
|
evel ma vez degaset ur c'housk c'hwek gant un devezh tremenet mat e vez degaset ur marv c'hwek gant ur vuhez implijet mat
|
evel ma vezomp diheñchet gant lubanerezh hor mignoned, alies e vezomp reizhet gant tamalladennoù hon enebourien
|
evel neveziad en em gav mab-den e pep oadvezh eus e vuhez
|
evel pa oa bet rannet ar bed e daou lod e oa: ar re vat hag ar re fall. Ar re vat a gouske ar gwellañ... padal e seblante ar re fall kaout kalz plijusoc'h o eurvezhioù dihun
|
evel un doare da zeskiñ, mann ne dalveze ar skol din-me
|
evel ur remed evit ar vuhez er gevredigezh e kinnigfen ar c’hêrioù bras. En deiz a hiziv eo ar gouelec’h nemetañ a c’hallomp tizhout
|
evel-just e c'haller kaout darempredoù platonek, met nemet etre ur gwaz hag e wreg
|
evel-just ne fell ket d'an dud kaout brezel. Nemet daou dra a ranker ober: lavaret dezho emeur ouzh o zagañ, ha kondaoniñ ar re a zo o labourat ma vo peoc'h evit nompas bezañ brogar a-walc'h hag evit lakaat ar vro en arvar. Kement-se en deus ar memes efed e pep bro
|
evel-se emañ ar sevenadur atav, gwiskad war wiskad a arroudennad war arroudennad, a gealoù a vez ganet diwarno kealoù all, un eskemm komzoù buhezek hag a dreuz an amzer hag an egor
|
evidon, un den eo an neb a zo mestr war e yezh
|
evidon-me, atav on prest da zeskiñ, zoken ma ne blij ket din dalc'hmat bezañ kelennet
|
evit a sell ar pezh a zo a dalvoudegezh: an arc'hant a vez miret ganeomp en un arc'h-houarnet... an huñvreoù en un diretenn
|
evit a sell ar skoilhoù, ar pellder bihanañ etre daou boent a c'hall bezañ ur linenn gamm
|
evit an darn vrasañ eus ar baotred, ar vuhez zo un enklask a-benn kavout ar golo-lizher louet mat evit en em ziellañ
|
evit an enebourien e vez heuliet al lezennoù; evit ar geneiled hepken e vezont displeget
|
evit an nebeud a ouzon on dleour da'm diouiziegezh
|
evit ar braz eus an dud, ar skiant-prenañ zo evel gouleier penn-adreñv ul lestr; ne daol sklêrijenn nemet war ar roud a zo aet hebiou
|
evit ar re na soñjont ket ar pep gwellañ e vefe, da nebeutañ, adurzhiañ o rakvarnoù ur wech an amzer
|
evit bezañ speredek a-walc'h da gaout kement-se a arc'hant e rank an den bezañ sot a-walc'h d'e c'hoantaat
|
evit bezañni hon-unan e rankomp bezañ unan bennak
|
evit d'ar marv bezañ spontus, spontusoc'h c'hoazh eo gouzout emeur o vevañ da virviken hep gallout mervel
|
evit gwir, ar berz d'ar gwadserc'h ne sell ket ouzh an emgarantez
|
evit gwir, ha gallout a reomp fiziout er re a fell dezho hor c'horvoiñ hor c'helenn?
|
evit gwir, ne'm eus ket gwall fiziañs er stadegoù. Un den a zo e benn en ur forn domm hag e dreid en ur skornerez, a zo normal gwrez e gorf, evit a sell ar stadegoù,
|
evit gwir, n’eus forzh pe gêr, ne ra forzh pegen bihan e ve, zo rannet e daou: ur rann evit ar beorien hag unan evit ar binvideien, hag o vrezeliañ emaint an eil a-enep egile
|
evit kalz a dud emañ an Iliz o tont da vezañ ar pennañ skoilh ouzh ar feiz. Pelloc’h ne welont enni netra nemet c’hoant an Den evit ar galloud c’hoariet en ur c’hoariva bihan a dud a ra an neuz da verañ ar gwir gristeniezh tra ma heñvalont, peurvuiañ, skoilhañ gwir spered ar gristeniezh
|
evit kavout an eürusted ez eo dav chom hep he c'hlask
|
evit lakaat an droug da vezañ trec'h, n'eus ezhomm nemet e chomfe an dud vat hep ober mann
|
evit meur a blac'h, ar berrañ hent davet ar barfeted eo an denerded
|
evit netra e vez graet ar pezh a gont evit gwir er vuhez
|
evit n'eus forzh pe gumuniezh, n'eus lakadenn welloc'h eget lakaat laezh e-barzh ar babigoù
|
evit pe abeg e voe krouet mab-den gant an natur? A-benn diskouez ez eo ken bras ken ma c'hall ober fazioù, pe neuze dre ma'z eo diouiziek a-grenn?
|
evit un dra hepken eo mat an diouganoù-armerzh - lakaat al lenn pladennoù da vezañ doujet
|
evit un indian, aour an heol zo muioc'h eget a-walch
|
evit ur paotr, ar sekred evit ober berzh en e labour zo bezañ gant ur plac'h brav en e gichen, hag he cheñch alies...
|
evito, Nazied eo an holl dud; un Treblinka beurbadus eo evit al loened
|
ezhomm am eus da santout an hevelep azaouez ouzh va mamm evel ma vez santet ouzh un uhelvennad
|
ezhomm am eus da unan all kaout ezhomm ac'hanon
|
ezhomm am eus eus ar varzhoniezh a-benn menegiñ ar pezh na c'haller ket lavaret
|
ezhomm ez eus d'ar merc'hed bezañ kaer evit bezañ karet gant ar baotred, ha sot a-walc'h evit o c'harout
|
ezhomm hon eus da zistreiñ da dalvoudegezh ar gerioù, ha setu, sklaer eo, micher ar skrivagner, skoazellañ da lanaat ar geriadur
|
