la Bèbbia la s'insègna ed vlèr bèin ai nemîgh cumpàgn ai amîgh. A srà perché i èn sèimper quî
|
la blàzza la sêrv a ch'al dànn per fêr innamurêr chi àm, e la stupidêra per amêr prôpria chi àmm
|
la blàzza l'è in di òc ed chi guèrda
|
la bôrsa l'è ch'àl pôst 'n'dove i stùpid i vînen separê dai sò sôld
|
la burocrazìa l'è na machina immeìnsa, guvernèda da umàtt da gnìnta
|
la cativêria còi animêl an n'è che al preparatîv per la cativêria còi cristiân
|
la Cêsa la dîs che la Têra l'è piâta, mò mè a sò cl'è tànda, pervìa c'ai ho vèst la sô àmbra inzèma al Sôl, e a cràd de piò a un'àmbra che a la Cêsa
|
la cêsa, secànd dimàndi gèint, l'è dvintêda al quêl piò d'imbarâz per la fêde. Chilôr igh vàdden solamèint l'ambiziòun di àmm per aol potêr, 'na specie èd comêdia cùn di àmm che i dàn da vàdder èd tgnîr adrê al Crisitanêsim e intânt i fân di dân a quàll c'l'è al spîrit profànd dàl Cristianêsim
|
la civiltê l'àn n'è che la moltiplicaziòun èd necessitê ch'in sêrv'n'a gnìnta
|
la còca côla la fà bèin a la salût, mò d'l'economìa ed l'Amèrica
|
la coerèinza la vôl ch'a sàma ignorànt incô cumpàgn a l'an indrê
|
la congrêga d'i dutôr l'è dvintêda un gràn perìcol per la salût
|
la côpia l'è fâta da trî persòuni, sôl che per adêsa ònna l'àn ghé mènga
|
la coruziòun l'è cumpâgna al patòm, c'a bisègna purtêr vìa tòtt i dè
|
la coscèinzia l'an s'impedès ed fêr di pchê, mo purtrôp la fà in môd ch'an s'i gudâma brîsa
|
la cosièinza l'è cumpàgn a un cân c'àn's'sêra mènga la vìa mò d'êtra pêrt àn psàm fêr gnînta per fêrel smàtter èd baiêr
|
la cosièinza l'è 'na vuslèina dèintr'a nuêter cl'às dîs quànd quelchidûn as pôl vàder
|
la costituziòun i l'hân fâta per protêger la gèint dàl bòuni intenziòun
|
la crîsi la stà in dàl fât che al vêc lìè adrê a murîr e al nôv àn pôl mènga ancàrra gnîr al mànnd
|
la cultùra la s'è avantagèda dimàndi còi lèbber chi hàn fât perdèr di sòld ai editôr
|
la cultûra l'è quàl ch'àt armân quànd èt tê scurdê èd tòtt
|
la cultûra l'è sèimpr'achsè: un strêt sòvra'cl'êter èd citaziòun, d'idèi ch'i fàn scatêr dàgli ètri idèi, dàl girandòli èd svulàz èd parôli chi vàn atravèrs al tèimp e al spâzi
|
la cultûra l'è un quêl ch'i drôven i profesôr, per fabrichêr di êter profesôr, chi fabricarân di êter profesôr
|
la cusèinzia l'è quàl c'àt gîva tò mêdra prèmma ch'èt gavèss sê ân
|
la dànna che col sô comportamèint la fa intànder c'la farà 'na piazêda s'igh dirân la veritê la vôl prôpria ch'ìgh còunten dal bâl
|
la dànna l'è un regâl ch'al decîd lô ed gnîr da te
|
la decisiòun èd la cêsa cristiâna èd vàdder al mànd brôt e catîv la fât al mànd brôt e catîv
|
la democrazìa la dà a tòtt la possibilitê d'êser i prôpri opresôr
|
la democrazìa la dev'êser quèl de piò èd dû lôv e un agnêl ch'î vôten pèr decìder ch'sà magnêr a zèina
|
la democrazìa la rimpiâza la decisiòun fâta da pôchi brôti persòuni con l'eleziòun fâta da dimàndi bazurlòun
|
la democrazìa l'è elêzer i tô ditatôr dàp ch'i t'ân dèt quàl ch'èt pèins de vlêr sintîr
|
la democrazìa l'è frâgil, a piantêreg inzèmma trôpi bandêri l'às dèsfa
|
la democrazìa l'è un sistêma ch'às garantès ch'àn sràm mâi guernê miî èd quàl ch'as meritàm
|
la democrazìa l'è 'na penòusa fidùcia in dàl capèss coletîv d'n'ignorànza individuêla
|
la diferèinza tra 'na democrazìa e 'na ditatûra l'è che in'n'a democrazìa prèmma às và a vutêr e poò dàp i rîven i ôrdin; in n'a ditatûra àn tàca mènga pèrder tèimp a vutêr
|
la distinziòun tra al passê, al preséint e al futûr l'è 'n'ilusiòun ch'l'àn pêr finîr mâi
|
la fedeltê la ghè quànd l'amôr l'è piò fôrt èd l'istînt
|
la fedeltê l'è l'êrt ed fêr i côren solamèint con la fantasìa
|
la felicité an n'è mènga quèl ch'as sèint subbèt, mo quèl ch'as arcòrda
|
la felicitê l'è cumpâgn'a 'na parpâja, s't'ègh cor'adrê mò se te't'màt a sêder chiêt a ghé al chês ch'l'às fêrma adôs a té
|
la felicitê l'è l'êser incantê per sèimper da l'êser tòlt per al cûl bèin a môd
|
la felicitè l'è quèl ed meravigliòs: piò t'in dê a chi èter e piò t'in vànza
|
la felizitè l'è na ricompèinsa ch l'arìva quand un angh pèinsa gnànch
|
la felizitè l'è 'na condiziòun èd fantàsia, che 'na vòlta i vìv la cherdìven d'i mòrt e che 'nvèce al dè d'incò i grànd i pèinsen ch'igh l'àven i putèin e i putèin i pèinsen ch'la sìa d'i grànd
|
la fèssa ed la perfeziòun l'às fà séimper preferîr n'ingân al pôst ed la veritê
|
la fîn la giustìfica i mêz? Gràzie, Moggi
|
la finânza l'è l'êrt ed fêr pasêr i sôld di mân in mân fin'a fêri sparîr
|
la fìsica l'è cumpàgna al sêss: dall vôllti a pôl ànch nâsèr quèl, mo an n'al fàm mènga per quàll
|
là fôra a ghé un sâc èd géint, a miêra, chi pâsen 'na vètta èd disperaziòun tòtta chêlma mò insupurtâbil, per tânti ôri ch'ìn pâsen mâi, fêr di lavôr chi ôdien sôl per psêr pò cumprêr di quê ch'ingh serv'a gnînta, e pò fêr bêla figûra cùn d'la géint ch'àngh piê gnànch
|
la fôrza ed l'abitùdin l'è fâta in manêra ch'à fàm l'abitùdin ànch a stêr al mànnd
|
la fòrza ed na lêngua ann'è mènga in dàll rifiutêr tótt quàll ch'l'è furastêr mò pròpria in d'l'asurbîrel
|
la fôrza l'àn't'vîn mènga dai mùscol mò da la tô volontê èd fêr
|
la funziòun d'un espêrt an'n'è mènga avêr ragiòun piò di êter, mo sbagliêres per di motîv dimàndi piò cumplichê
|
la gèint i cràdden d'êser lèbber mò i ên sôl lèbber èd cràdderg
|
la gèint la duvrèv savèr a cosa as va incóunter s'as zèrca ed suicidères
|
la gèint la ghà i riflês lèint: èd sôlit per arivêr a capîr ìgh vôlen dal generaziòun
|
la gèint la sbràita per an n'ascultêres mènga
|
la gèint l'àn môr mènga per vìa ch'ìn ciâpen brîsa âbasta, mò perché in pôlen mènga 'rivê in d'a ghé la ròba
|
la gèint l'as fà tôr per al nês piò facilmèint cun 'na grân ciavêda piotôst che cun 'na busìa da gnînta
|
la gèint l'ha ghà bisègn èd fêr la sô scôrta d'insàgn
|
la gèint l'ha ghà n'idèa tòtta sbagliêda dal pôst ch'la ghà in d'la natûra, e às trâta d'ùn sbâli ch'an ghè gnìnta da fêr
|
la gèint l'hà ghà 'na curiositê esagerêda per tòtt fôra che per quàll c'a vêl la pèina èd savêr
|
la gelosìa l'è cumpâgn a l'abaiêr ed cân ch'al ciâma i lêder
|
la gentilàzza l'è la lèngua che al sòrd al sèint e l'òrb al vàdd
|
la Germània àm piês acsé tânt che dû i êren ànch mî
|
la gioventù l'è na malatìa c'às guarès tòt
|
la giustèzzia an n'è êter che acetêr l'ingiustèzzi ch'i ghên
|
la giustèzzia an n'è êter che l'interês dàl piò fôrt
|
la giustèzzia an n'è êter che quàl c'a cunvîn al piò fôrt
|
la globalizaziòun l'è un sistèma per fêr in môd che chi cmànda al pôsa sfrutêr i piò debòl
|
la grandàzza d'una naziòun e al sô progrêss morêl is pôlen batzêr dà come i èn tratê i animê
|
la grandàzza qualla vèra an n'è mènga cuchèr di unòr ma meritères
|
la guêra ans pôl mènga umanizêr, l'às pôl sôl abolîr
|
la guêra la piês da mât a quî ch'in la cgnàssen mènga
|
la guêra l'è al sistêma ed Noster Sgnôr per insgnêr la geografìa a chi Americân
|
la guêra l'è la fòrma piò popolêr ed terorîsem dal dè d'incô
|
la guêra l'è un mazèl tra di agèint ch'ins cgnàssen gnànc per còunt ed di amm chi scgnàssen mo ins masacraràn mai tra d'lòr
|
la guêra l'è zerchêr la pês stramnànd dàl sànghev. La pês l'è andê avànti cùn la batàglia sèinza stremnêr dàl sànghev
|
la guêra l'è 'na leziòun dla stòria che la gèint l'an s'arcôrda mai abâsta
|
la lealtê l'è un dêbit ch'a ghavàm cùn nuêter stàss prémma incàrra che cùn chi êter
|
la lég' l'è uguèla pér tótt i strazòun
|
la lèngua an n'è èter che ardùser al pinsèr in dla sò fòrma piò fàzil
|
la lèngua an n'è mènga al vistî dal pinsêr mò l'è prôpria al pinsêr
|
la lèngua internazionêl dall prôsimi generaziòun la srà per fòrza fata apòsta
|
la lèngua la pêla ed l'àlma
|
la lèngua la srà ânc un spêc c'àl defôrma, mò l'è l'ònnich ch'a gavàmm
|
la lèngua l'è n'impròunta, la piò importânt dàl nôster stêr al mànd
|
la lèngua l'è un quêl dimàndi grând e tòtt quî chi pêrlen igh'n'ân un pcòun
|
la lèngua l'è 'na pêla: mè a la strufîn còuntra a ch'l'êter
|
la lèngua, cimpàgn a la religiòun, la va avànti a fòrza d'eresî
|
la lêz in dla sô importànza e uguagliànza per tòtt, la dîs che sàt'i pòunt in pôlen durmîr i sgnôr e gnànc i puvràtt
|
la liberaziòun d'i schiêv al sùd la fà pêrt d'la stàssa lôta per liberêr chi lavoradôr in dàll nôrd
|
la libertê an'n'esìst ménga, mò la rizérca 'd la libertê sè, e l'è quàsta rizérca c'às fà dvintêr lébber
|
la libertê d'amèr l'è sacrosanta quànt quàla ed pensèr. Quall che al dè d'incô as ciama adultéri, 'na volta l'era n'eresìa
|
la libertê ed stàmpa l'è quàlla ch'l'à patî de piò dàl graduêl andêr in crîsi 'd'l'idèa èd libertê
|
la libertê èd 'na democrazìa an n'è ménga al sicûr se àl pôpol al lâsa che àl potêr d'i privê al cràssa al pûnt èd dvintêr piò fôrt d'la democrazìa statêl
|
la libertê l'è acsè preziòsa che bisègna dèrla pôc a pôc
|
la libertê l'è cumpâgna a la poesìa: l'àn ghà mènga bisèign d'agetîv, l'è la libertê!
|
la libertê sôl per quî chi stân al guêren, la libertê per quî d'ùn partî, ànch s'i ên dimàndi, an n'è mènga libertê. La libertê l'è sèimper e solamèint la libertê per chi a la pèinsa diversamèint
|
la lôta còuntr'a chi cmànda l'è la lôta dlà memòria cùn al scurdêres
|
la lûs èd Dio la fà ôreb al mànd al pôst èd fêr cêr
|
la mâchina 'rispèrmia-fadîga piò popolêr, al dè d'incô, l'è ancàrra un marî pîn èd pèla
|
la mâfia an n'è mènga un casèin solamèint italiân, un lavôr èd còppoli e brôta situaziòun d'la bàss'Itàlia armêsa indrê, mò l'è un problêma d'l'Eurôpa
|
la mâfia l'è al piò bêl esèimpi ed capitalìsem ch'agh sìa
|
la mâfia l'è un afêr com un êter, sôl che dàl vôlti la spêra
|
la mâfia l'hà ghà avû un prinzèppi a la gavrà ònna fîn
|
la magiôr pêrt di sòddit i cràdden d'êser mès acsè perché al rè l'è al Rè, e in rîven mènga a capîr che a dîr la veritê al re l'è al Rè per al fât che lôr i ên i sòddit
|
la magiòr pêrt ed la gèint la preferirèb murîr piotôst che pinsêr, e difâti dimandi i fân pròpria acsè
|
la magiôr pêrt ed la gèint l'àn dîs gnìnta se la viulèinza la vîn da i autoritê mò la peìnsa adiritûra c'la vâga bèin s'la và countr'a zêrti categorî ed persòuni sèinza fêr chês d'in d'la desvîn
|
la magiòr pêrt ed'la gèint an n'ìn vôl mènga savêr èd nudêr prèmma èd savêr nudêr
|
la malinconia an n'è che la felicitê d'èser trèst
|
la mancânza èd magnêr ch'i ghn in dàl mànd zinchzèint miliòun èd putèin lìàs psèv risòlver cùn i sôld ch'ìs spànden in ùn dè ed guèra
|
la mancànza ed quèl ch'a vlàm l'è 'na pèrt indispensàbil ed la felizitè
|
la manêra esenziêl per cambiêr la realtê cum'àt pêr l'è imbruiêr al parôli
|
la manêra mijôr per imparèr a fêr un fìlm l'è fêren ûn
|
la manèra piò fàcil per fères tòr per al nès l'è pinsèr d'èser piò fùreb 'd'chi èter
|
la manèra piò tògo per avèr dimàndi libertè la sta in dal dèren mo tanta a chi èter
|
la mâsima specialisaziòun la dvèinta la mâsima ignorânza
|
la matàna la càpita a tòtt. A gh'l'avàm dèinter insàmm al capèss. Al problêma l'è che 'na societê, per fêres ciamêr zivîl, la ghà da acetêr al capèss mò ànch la mattàna
|
la mattâna an l'è mènga normêla per i cristiân, mò per i gròp, i partî, al naziòun e gli èpochi l'è la règola
|
la mê religiòun l'è zerchèr la veritê in dla vètta e la vètta in dla veritê
|
la mêdra l'è al côr 'd'la famìa. La spànd la pêga dal pêder per di azidèint chi fâghen migliorêr l'ambièint indàl mâgna, al dôrem e al guèrda la televisiòun
|
la memòria èd la gèint l'è un gràn quèl, mò l'à se sbàglia
|
la mercanzìa, a préma vésta, la pêr un quêl da gnînta, ch'às risòlv da per sé. L'esâm ch'ìàm fât, invêce, al dimàstra ch'l'è un lavôr dimàndi cumplichê, cun dàl finàzzi zervelôtichi, e dàl furbêdi religiôsi
|
la môda l'è un spêc dal sô tèimp, mò per sfurtûna a s'ìn scurdàm quànd l'è siôca
|
la môda, ècco, la stàssa sôlfa in dàll cambiamèint
|
la moderasiòun la s'impèra a fòrza ed fèr dall porcherî. Al casèin al protèz la cà
|
la môer an n'è mènga al pêz, mò piotôst vlêr murîr e ang cavergla gnànch a fêr qual lè
|
la moltìplica i agèint depiò la sciènzia o la televisiòun?
|
la monogamìa an n'è che avêregh un marî ed trôp, la monogamìa l'è cumpâgn
|
la môrt agh l'avîva dèinter e pò l'andò vìa per stêr in d'un èter còrp
|
la môrt an n'è mènga la pêrsita piò grânda. La pêrsita piò grânda l'è quàl ch'às vîn a manchêr dèinter in càl mèinter ch'a sàm al mànnd
|
la mòrt an n'è mènga al fât ch'àn's'pôsa piò comunichêr, mò che àn's'la chêva piò a fêres capîr
|
la mòrt fin adèsa l'è al quell piò concrèt che la vèta l'ha inventê
|
la môrt la fà 'na paùra bòia, mo ànch al pinsêr ed stêr al mànd per sèimper e 'n cherpêr mai al fà gnîr n'azidèint ancàrra de piò
|
la mòrt la prèv èsser al mèj che la vètta la gh'ha da ufrìr
|
la môrt l'às pêga a stêr al mànd
|
la môrt l'è 'na situaziòun ed perfeziòun totêl, l'ùnica a la purtêda d'un àmm bàsta ch'a sìa
|
la môrt l'è 'na vètta bêle passêda. La vètta l'è 'na môrt c'l'arîva
|
la môrt, per la sô pêrt, l'ha sèimper mazê mêno che i àmm
|
la mûsica al dé d'incô l'è dirêta da banchêr e comerzalêsta, n'andâz ch'a duvàmm fêr quêl perché àl càmbia
|
la natûra an n'ha fât di padròun e di schiêv, àn vòi ménga detêr lêz mò gnànch chi me schézzen
|
la natûra l'àn fa mâi gnînta sèinza un motîv
|
la naziòun c'la mânda in malôra la sô têra las mânda in malôra dapperlê
|
la nostalgìa l'an n'è piò quàla ed 'na vòlta
|
la nostra fantasìa an srà mai all'altàzza ed la realtê
|
la nôstra libertê la desvîn da la libertê èd stâmpa, ch'l'àn pôl mènga avêregh di lìmit sèinza ch'la's'vâga a fêr bendîr
|
la nôstra natûra l'è in dàl muvimèint; la chiêt totêl l'è la môrt
|
la nostra vètta la finèss quànd a tacàm a tasêr èd fròunt al questiòun ch'i còunten dabòun
|
la Nòva Economìa l'è cal prinzèppi meravigliòs c'at fa fêr di sòld mèinter t'in pêrd
|
la nôva economìa l'è l'ilusiòun piò grânda c'às sìa vèsta in d'la têra: un merchê c'àn ghè mènga per d'i bisèign ch'in ghên mènga
|
la nuvitê l'è vêcia cum'al mànd
|
la pàna l'è la lèngua dal capèss
|
la parôla an n'è êter che un rumôr e i lèbber in n'ên êter che d'la chêrta
|
la parôla la fà l'àm lèbber. Se ùn an n'è mènga bòun èd fêres capîr al srà sèimper un schiêv
|
la parôla l'è per metê ed chi pêrla e per metê ed chi scôlta
|
la pasiòun la và avànti a secànd èd quânt a l'hà tgnû bôta la dànna
|
la pâtria l'è qualsìasi pôst 'n'dôve 't'stê béin
|
la paùra ed la solitùdin l'è pià grànda èd quàlla d'i legàm, e achsè a và a finîr ch'a se spusàmm
|
la pegiòr ignorànza lì quàla ed chi an cgnàs mènga la sô ignorànza
|
la pegiòr intolerànza l'è quàlla ed qual c'a ciamàm ragiòun
|
la persòuna che t'ghê piò paûra a dêrgh adôs t'ê té
|
la pês an n'è mènga quànd àn ghè brîsa la guêra: l'è 'na virtù, un quêl dèinter, ch'àt pòrta à la buntê, a la fidûcia, a la giustèzzia
|
la pês an n'è mènga un regâl ed Dîo ai àmm, mo un regâl che i àmm is fân a sè stàss
|
la pês personêl l'è fundamentêl per resìster ài mesâg èd pôra che i grând interêsi ìs mànden per ruvinêres la vètta
|
la piò grân felicitê 'd'la vétta l'è la cunvinziòun ch'ìt vôlen bèin prôpria pervìa che té t'ê acsé, ânzi, nonostânte tsî acsê
|
la piò grand diferèinza tra al sèss a pagamèint e quall gràtis l'è che quall ch'as pèga a la fìn al càsta meno
|
la poesìa la zûnta dla vètta a la vètta
|
la poesìa l'àm sêrev per tirêr fôra quàl c'an's'pôl mènga dîr
|
la poesìa l'è cumpâgna al pân, l'è èd tòtt
|
la poesìa l'è l'êrt ed màtter tòtt al mêr in d'un bicêr
|
la polìtica an n'è mènga l'êrt dal pussìbil. L'è invêce la sêlta frà quàl cl'è un disàster e quàl c'a fà gnîr gômit
|
la polìtica e àl destèin d'lumanitê i dipànden da àm sèinza ideêl, àm da dû sôld. Quî ch'i vêlen quêl in's'fân mènga tirêr dèinter in d'la polìtica
|
la polìtica e la mâfia i contrôlen tòtt al teritôri, i chês i ên dû: o ìs fân la guêra o ìs màtten d'acôrd
|
la polìtica i la dêven fêr quî chi ghân al mân pulîdi
|
la polìtica la srévv al secànd mistêr piò antîg dal mànnd. Dàl vòllti a m'è indavîs ch'al s'arvîsa de piò al prémm
|
la polìtica la stà tòtta in dàl tgnîr un equilèbri tra quî ch'i vôlen gnîr dèinter e quî ch'in vôlen mènga fêr fagôt
|
la polìtica l'è la nôbil êrt d'utgnîr di vôt dai puvràtt e d'la péla dai sgnôur, cùn la prumàssa a tòtt e dû ed protêzer ûn da clêter
|
la polìtica l'è la seziòun spetàcol ed l'indùstria
|
la polìtica l'è l'êrt d'ocupêres di afêri pùblic, l'è in mân ai politicânt ch'i ên di artèsta in di afêri privê
|
la polìtica l'è l'èrt ed fêr in môd che la gèint l'an sâpia gnìnta ed qual c'ag duvrèvv interessèr
|
la polìtica l'è l'êrt èd zerchêr un problèma, catêrel, intànderèl mêl e pò sbagliêr a druvêr al rimêdi sbagliê
|
la polìtica l'è l'ôra chi fân al grôsi imprêsi inzèmma a la societê
|
la polìtica l'è 'na guêra in dàn còr mènga dal sanghêv, mèinter la guêra l'è polìtica cun dàl sanghêv cal còr ecôme
|
la prefaziòun l'è la pêrt piò important d'un lèbber, pèinsa sol ch'i la lêzen anch i crìtich
|
la prèmma côsa per un statèsta l'è ch'àl sìa un po' imbambî, e l'è 'na combinaziòun mènga tânt fâzil
|
la prèmma côsa rivoluzzionària l'è ciamêr i quê col sô nàm
|
la Prèmma Lêz dal gionalîsem l'è dêr adrê ai pregiudèzzi c'a ghè in gîr, piotôst che dêrgh adôs
|
la prèmma mâfia da cumbâter l'è quàlla ch'a gh'avàm dèinter. La mâfia a sàmm nuêter
|
la prèmma metê 'd'la nòstra vètta l'è ruvinêda dai nòster genitôr, e la secànda dài nòster fiô
|
la proibiziòun èd fêr l'amôr cun ûn parèint l'an còunta mènga per l'amôr per nuêter stàss
|
la propagânda l'è c'al râm èd l'êrt 'd cuntêr dàl bâl c'la stà in'd'l'imbruiêr i amîgh sèinza imbruiêr 'i nemîgh gnânch per insànni
|
la proprietê l'è na grân ciavêda: a la fîn a cherdàmm d'êser i padròun dal côsi e invêce a sàmm di schiêv ed call côsi lè
|
la proprietê quãnd l'è in mãn a pôch l'è 'na malediziòun per l'umanitê
|
la prôva prinzipêl d'la grandàzza d'un àmm la stà in dal capîr ch'al còunta pôpria pôch
|
la prudèinzia l'è cumpàgna a 'na vêcia zitêla pîna ed sòld mò impestêda e bòuna da gnìnta
|
la pubblicitê l'è l'êrt ed fêr dvintêr dal busiî intêri cumpâgn a dàl mêzi veritê
|
la pùblica opinòun l'è un tentatìv d'organizèr l'ignorànza ed la gèint per fèrla sintìr dignitòsa a fòrza
|
la qualitê d'un lèbber la dipànd da chi al lêz
|
la questiòun morêl la ghé da un bêl pôch, mò l'è ormâi dvintêda 'na questiòun èd polìtica importânt mò dimàndi, pervìa che da la sô soluziòun a dipànd la riprêsa èd la fidûcia in d'li istituziòun, la possibilitê per al guêren èd fêr al sô mistêr e purtêr avânti al paês, e al fât che la democrazìa la tègna bôta
|
la râza biànca l'è al càncher d'la storia ed l'àmm: l'è la râza biànca, col sô ideologî e invenziòun, pròpria lê, che quànd la 'rìva la dèsfa al civiltê indipendèint, c'la scumbinê la natùra in tòta la Têra, e che adêsa a pêr c'a gl'âva perfîn cun la vètta
|
la realtê an n'è êter che n'illusiòun, mò c'la dûra un bêl pò
|
la realtê l'è al nêmigh piò fúreb. Al và al'atâch èd ch'al púnt dal nôster côr che lé an's'l'aspetêven mâi e pò mâi, e an'n'avîven ménga preparê al difêsi
|
la realtê l'è càl quêl che ànc quânf t'èn'g cràd piò al ghè l'istàs
|
la realtê l'è n'illusiòun quând àt câla da bàvver
|
la realtê l'è quàl che la magiorânza la vàdd còme realtê
|
la reclâm às pôl dìr c'la sìa la sièinzia d'imbalêret al zervêl abàsta per ciavêret di sôld
|
la reclâm la màtt sèimper insàmm l'inùtil e àl gustôs
|
la reclâm l'è la pêrt d'ùn giornêl in'd'i'ghên dàl veritê
|
la religiòun cristiâna, acsé cum'a l'è organisêda, l'è stêda e l'è ancàrra al piò grând ostâcol per al progrês morêl in dàll mànnd
|
la religiòun la ghé da quând al prèmm furbatt àl s'è imbatû in dàll premm imbezèl
|
la religiòun l'è un câplavôr ed l'êrt d'amaestrêr i animê, perché l'insêgna a la gèint cum'a la dêv pinsêr
|
la religiòun universêl ed'la magiòrànza d'i primitîv an n'è êter che al câlcio
|
la riccàzza an fà mènga èd tè un sgnôr, mò l'àt dà da fêr
|
la riccàzza di pùvràtt l'è in di fiòl, quàla di sgnòr l'è in di genitòr
|
la ricompèinsa per un lavor fât bèin l'è la possibilitè ed fêr ancàrra dal lavòr fât bèin
|
la rizêrca basilêr l'è quàl c'a fâg quànd an sò mènga s'a sûn adrê a fêr
|
la rizèrca sul malatî l'è andèda avanti tànt che adèsa l'è praticamèint impussìbil catèr quelchidùn sân dall tòtt
|
la rizêrca 'd'la perfeziòun spàssi vôlti la stà in di pê al miglioramèint
|
la scièinza l'è un zimitêri d'idèi
|
la scièinza ocidentèl l'è stèda bòuna solamèint ed pasêr dal fâzil al diffìzil, pasànd per l'inùtil
|
la scièinzia l'àn sêrev che a verifichêr al scuèrti èd l'istînt
|
la scienza an n'è mènga perfêta, mò quàst an vôl mènga dîr ch'èt ghê bisèign ed la religiòun
|
la scôla come sistêma per imparêr per mè an'n'hà cuntê prôpria gnînta
|
la scôla l'è n'agenzìa èd pubblicitê c'às fà cràdder d'avêr bisègn d'la societê acsè cum'a'l'è
|
la scuêrta d'un paês e la sô invasiòun i ên stê sèimper la stàssa côsa
|
la semplicitè l'at fa èser grànd dabòun
|
la sièinza l'an m'interêsa brîsa. An consìdera mènga l'insànni, l'azèrd, al rèdder, al sentimèint e la contradiziòun, chi ên di quê preziôs, per me còunt
|
la sièinza l'è tòtt quàl ch'às pôl màtter in discussiòun
|
la sinèstra l'è un mêl che solamèint per al fât c'agh sìa la dêstra l'às pôl soportêr
|
la sinìstra l'àn ghà gnànch 'na luntâna idèa èd ch'sà sìa al mànd dintôren
|
la sô cusièinzia l'èra imacolêda, difâti an la druvêva mâi
|
la societê eròtico-publicitâria in d'a vivàmm la fà èd tòtt per fêres gnîr dal vôi, in manêra che stàl vôi i dveintén un lavôr da mât, mò tòtta la sudisfaziòun la ghà da êser privêda. Per fêr andêr avânti la societê, perché àgh sìa séimper la competiziòun, biségna che la vôia la sìa séimper piò granda, e piò grànda, e ch'l'às magna la vétta di àmm
|
la societê la ghà da tgnîr bôta quêsi la fòssa in d'la lìnea dàl Piêv èd fròunt a la volontê generêl èd dêr pericolosamèint a môcc a tòtt, èd fròunt a la cosieinzia cìvica c0la và a fêres bendîr in c'al mèinter che al sèins dàl dirìtt al sparèss, l'ùltma rocafôrt 'd'la questiòun morêl
|
la societê la lâsa còrer per i quê ch'ì'n càsten gnînta
|
la societê la pôl esìster solamèint a condiziòun c'as dèga un zêrt nòmer ed ciavêdi cuntêdi cum'as dêv, e che nissûn al fâga savêr quàl c'al pèinsa dabòun
|
la societê la tîn da còunt i cristiân normêl. Ai tîra sò insegnând a pèrders dappersé, a pêrder la bùssola, insàmma, a dvintêr normêl. Di cristiân normêl i ân mazê piò o mêno zèint miliòun èd cristiân normêl cumpâgn a lôr in di ùltèm zèint ân
|
la societê l'ha ghà un grân mêrit: l'às fà gnîr a piasêr èd stêr ognûn per còunt sùo
|
la societê, pervìa èd fêres ciamêr civîl, la duvrèv acetêr la ragiòun e po’ ànc la mattâna
|
la solidarietê àn n'è mènga dêr quêl, mò dêres da fêr còuntr'al'ingiustèzzia
|
la solidarietê l'è la teneràzza di pôpol
|
la sperànza èd guadagnêr in manêra disonêsta l'è al prinzéppi èd la ruvîna
|
la sperânza la ghà dû fiô belìssim: l'indignaziòun e àl curâgg. Al prèmm per cum'i vân i lavôr, al secànd per cambiêri
|
la sperànza l'è 'na bòuna claziòun, mo l'è 'na zèina bèin lôfi
|
la spontaneitè la surtès sòl dàpp un làngh ragiunèr
|
la storia d'amôr idèel l'è quàla per pòsta
|
la stòria èd l'àmm, tra salvàzza e perdiziòun, l'è pôch cêra. An savàm gnànc s'a sàm padròun dal nôster destèin
|
la stôria la srà bòuna, mêgh, dato c'a ghò intenziòun èd scrèverla
|
la stôria la s\'insègna che quând la gèint la s\'adà d\'l\'imbarbarimèint, is màtten insàmmm e is dân \'na môssa per fermêrel
|
la stôria l'insègna che i cristiân e al naziòun ì drôven al capèss solamèint dàpp avêrli pruvêdi tòtti
|
la stupiditê èd la géint la desvîn dal'avêr 'na rispôsta per tòtt. Al savêr dal românz al desvîn dal'avêr 'na dmânda per tòtt
|
la sudisfaziòun la stà in dàl fêr ùn lavôr, ménga in quàl ch'a sélta fôra a la fîn
|
la svalutaziòun dal mànnd 'd'la gèint la cràss in càl méinter che la và sò la consideraziòun dal mànnd di quê
|
la s'è inamurêda in d'la manêra dàl dànni cun d'la têsta, cioè come 'na sèma
|
la televisiòun la ghà 'na fôrza da leòun, la televisiòun la'n'ghà paûra èd nissûn, la televisiòun la t'indurmèinta com'un caiòun
|
la televisiòun l'àt fà scurdêr, al cìnema àt lâsa di ricôrd
|
la televisiòun l'è la prèmma cultùra popolèr e democràtica, la prèmma cultùra avèrta a tòtt e pò fâta secànd quall ch'la vôll la gèint. Mo l'è quall ch'al vôll la gèint ch'le un drâma
|
la televisiòun l'è l'unìc sonifèr c'as tôs cun i ôc
|
la televisiòun l'è n'invenziòun c'àt permàt èd divertîret in dàl tô salôt cùn d'la gèint che per gnînta al mànd èt farès gnîr in cà
|
la televisiòun l'è piò interessanta dàl persòuni. S'àn fòssa mènga acsè ai àngol dàl nôstri càmbri a gavrèmm dàl persòuni
|
la televisiòun l'ha fât dimàndi per la scièinzia d'i mât, a la fâta cgnàsser a la gèint e ag'n'ha fât gnîr bisèign
|
la televisiòun l'un spêc 'n'dàs vàdd la ruvîna èd tòtt al nôster sistêma culturêl
|
la teorìa che chi cràd in nôster Sgnôr al sìa piò cuntèint d'ûn c'àn'c cràdda mènga l'è 'na baggianêda, cumpàgn a quàlla che un imberiêg al sìa piò cuntèint d'ûn c'al sìa apôst
|
la teorìa dal comunîsem l'às ardûs a pòchi parôl: scanzlêr la proprietê privêda
|
la tèra la gà na pèla e 'sta pèla la gà dal malatìi, e ònna ed stèl malatìi l'as ciàma 'àmm'
|
la tèra l'è di sô padròun, mo al paesàgg l'è ed chi l'è bòun ed gustèrel
|
la traduziòun l'è n'esperièinza ch'l'a t'ôbliga a lêzer piân al piò pussìbil, quêsi 'na caminêda dèintr'àl têst còl sô vâl, al sô pianûri e i sô mòunt
|
la tròpa smània ed sdebitères d'ùn piasèr l'è 'na manèra d'èser ingrèt
|
la vciâia l'è quàl che mêno a s'aspêta ch'a pôsa capitêr a un cristiân
|
la vêcia lâgna che la cultûra èd mâsa la sìa fâta per i ragazôl èd ònds'ân l'è prôpria 'na bâla vergugnôsa. Ed règola l'etê c'às tîn presèint l'è piotôst asvèina ai quatôrdes
|
la vêra elegânza morêl la stà in d'la capazitê èd presentêr al vittôri cumpâgn ch'i fòssen batôsti
|
la vêra scuêrta d'un viâz an n'è mènga che't cgnàss di pôst nôv, mò piotôst che't'impêr a vàdder cùn n'êter ôc
|
la vêra universitê l'àn n'è mènga in un zêrt pôst. L'àn ghà mènga dal proprietê, àn pêga mènga di stipàndi, e ingh rîven mènga di sôld. La vêra universitê l'è un quêl ch'àl stà ind'la têsta
|
la verità l'è tòtta dèintr'a nuèter. An duvàmm mènga andèr a zerchèrla coll catîvi dai nòster nemîgh
|
la veritê l'àn n'hà mài fât mêl a 'na giòsta càusa
|
la veritê l'àn stà mènga in un insànni mò in dimàndi insànni
|
la veritê l'è diffìzil da smentîr quânt nascànderla
|
la veritê l'è la cosa piò preziòusa ch'a gh'avàm: zercàm ed fêren còunt
|
la veritè sugl'intenziòun d'un àmm an s'vìn mènga a savèr s'te ghla dmànd
|
la vètta an n'è êter che 'na fîla èd figûri in d'la têsta e an ghè mènga diferèinza tra quìlli ch'i desvînen da quàl ch'lè vêra e dai insànni segrêt, mò an ghè mènga ragiòun per pinsêr che al prèmmi i siên piò vêra dal secàndi
|
la vètta an n'è mènga quàl cai'àm pasê, ma quàl ca s'arcurdàm è in che manêra al s'arcurdàm per pò cuntêrl a chî êter
|
la vètta la ghà un grân valôr s'l'às disprêza
|
la vètta la porta vìa dimàndi têimp a la gèint
|
la vètta lìè lànga slè pîna
|
la vétta l'àn n'è ménga abâsta grânda per tgnîr insàmm tòtt quàl ch'a's rîva a imaginêres de vlêr
|
la vètta l'às capèss sôl a l'arvêrsa, mò às câmpa a l'avânti
|
la vétta l'è al paragòun dal paròli
|
la vètta l'è cumpâgna a sunêr al viulèin ed fròunt a la gèint, imparând a sunèrel màmdìnmân ch'as va avànti
|
la vètta l'è cumpâgn'a 'nà comèdia: an còunta mènga quânt la dûra mò cum'l'è rezitêda
|
la vétta l'è na meravìa, s'ans fa mènga paûra
|
la vètta l'è pròpria na fàgna. Quall ch'a trà dipànd da quall ch'et ghê mès dèinter
|
la vètta l'è quall ch'at càpita ind c'al mêinter c't'è adrê a fêr di êter progêt
|
la vétta l'è un descórs trunchè
|
la vètta l'è un spetâcol teatrêl mò sèinza al prôvi, prèmma. E dòunca cânta, zîga, rèd, dâgh dèinter prèmma ch'a vègna zà al sipâri e al spetâcol al finèssa sèinza chi ciôchen al mân
|
la vètta l'è 'na scôla ed probabilitê
|
la vètta l'è 'na stôria cuntê da un sêmo, cun tânt caséin e râbia, che pò l'àn vôl dîr un azidèint èd gnînta
|
la vètta per me l'ha finì d'èser na barzelàtta: an me fa piò rèder
|
la violèinza l'è la levatrîz èd tòtti al societê vêci chi ên prègni èd 'na nôva
|
la virtù di genitòr l'e pròpria na gran dote
|
la ziviltê la và avànti màn d'in màn c'a psàmm fêr di quê importânt sèinza gnànc pinsêreg
|
la 'pês' l'è quând àn spêra piò nissùn. La 'pês giòsta' l'è quând i nôster i hân avû quàl ch'i vlîven
|
laq memôria d'ùm àmm l'è la sô leteratúra privêda
|
lâsa che al putêin ch t'êr 'na vôlta at fâga decìder csà fêr
|
lasàtira polìtica l'è dvintêda inùtil da quând i hân dê al Nôbel per la pês a Hènry Kìssinger
|
lasêm dîr, ànch se quelchidùn am pôl tòr in gîr, che un rivoluzionâri l'è sèimper guidê da l'amòr
|
lassê pòr che la paûra èd la misêria la sìa padròuna 'd la vôstra vètta, e per prêmi a magnarî, mò sèinza vìver
|
lavurêr a pôl êser meno pesànt che divertìres
|
le gèint la nudarà anch in d'la mêrda s't'egh bòt dèinter dû frânch
|
le vètta l'è 'na malatìa ereditària
|
lèzer l'è cumpàgn a fêr 'na traduziòun, perché quàl ch'a càpita a dô persòuni divêrsi an srà mâi la stàssa côsa. Un ch'al lêz cùma câpita àn srà mai brêv a fêr al traduziòun. Per imparêr a lêzer cum'às dêv, èser un c'àl sà tòtt a còunta mêno che êser istintîv
|
lêzer l'è per la testa quall ch l'è la ginàstica per al còrp
|
lèzer l'è 'na specie ed felicitè
|
lêzer, cum'a l'intànd mé, a vôl dîr pinsê cùn la têsta
|
lìàmm l'è 'na bêstia cùn un spìrit d'adatamèin eccezionêl
|
libertê a vòl dîr responsabilitê. Ecco al perché a la magiôr pèrt ed la gèint ag fà paùra
|
l'à capî tòtt chi as la pâsa còl spetâcol dal mànd
|
l'alma di àmm an sèlta mai fôra acsè tôsta come quànd agh dà a môch a la vendàtta e un al s'atèinta a perdunèr un scrêzi
|
l'âlma lìbera l'è rêra , mò quând èt la vàdd 't'l'arcgnàss, specialmèint perché te stê bèin, dimàndi bèin, quând 't'ghê asvèin, o sêgh
|
l'àm al câmpa ed parôli, ànc s'a dàl vòlti ag tàca d'ingugnèrli
|
l'Amèrica l'è un paès ch'an sà mènga in dàl và mò al vòl a tòt i càst stabilìr un rècord ed velocitè per arivèregh
|
l'amicèzzia l'è fâta ed lealtê, mènga ed fedeltê a ogni càst
|
l'amicèzzia l'è n'animêl da cumpagnìa, mènga da gregge
|
l'amicèzzia l'è ònna dàl piò grândi felizitê 'd'la vètta; e pò ònna dàl piò grândi felizitê 'd'l'amicèzzia l'è ìn d'l'avêr quelchidûn per cuntêregh un segrêt
|
l'amicèzzia l'è un amôr c'al dêv cràsser
|
l'amicìzia l'è un comèrc disinteressê, a la pêra; l'amôr l'è n'afêri spôrc tra tirân e schiêv
|
l'àmm al fa dal mêl come i êv i fan al miêl
|
l'àmm al rîva da novèzzi a tòtti i etê ed la vètta
|
l'àmm bòun l'è inteligèint, qual catîv l'è ànch sêmo. Al capèss al và sèimper insâmm con la moralitê
|
l'àmm c'an n'è mènga bòun ed râbia an n'è bòun gnànc èd buntê
|
l'àmm dal tremèla al gh'avrà la cultùra ed Bush, l'onestè ed Berlusconi e la buntè ed Pùtin
|
l'àmm elegânt l'è quàl ch'àn's'fà mài chês al sô vistî
|
l'àmm l'è benestânt s'al sê abituê a la plòma
|
l'àmm l'è fât per al zinquânta perzèint d'âêcqua, dòunca an fà mènga spêcie c'àl sìa inquinê
|
l'àmm l'é l'ònnica tra tòtt càl creatûri dàl mànnd ch'àn vôl ménga êsêr qual ch'l'è
|
l'àmm l'è sèimper pròunt a murìr per 'n'idèa bàsta ch'l'an sìa mènga tròp cèra
|
l'àmm l'è un animêl c'àl ragiòuna mo c'al pêrd la bùssola s'al dèv druvêr tòtt al sô capèss
|
l'amm l'è un animêl da cumpagnìa che però an pôl brisa vàdder i sô sìmil
|
l'amm l'è un aprendèsta, al dulôr l'è al sô mèster
|
l'àmm piò sgnôr l'è quall ch'al gh'a i pasatèimp piò a bòun merchê
|
l'amôr a ghà dirètt a êser disonêst e busiêrd. Sôl ch'àl sìa sincêr
|
l'amòr al dûra acsè pôc, mo quant agh vôll, dàpp, per scurdèr...
|
l'amôr al fà dvintêr mât, al matrimôni cornû, al patriottîsem d'imbezèl impestê
|
l'amôr al stà in dàl dêr trôp pês al diferéinzi tra 'na dànna e ch'lêtra
|
l'amór an srà mai piò acsè bèl come fintànt ch l'armàin segrèt
|
l'amôr l'è aspetêr 'na allegrìa che quând l'arîva àt stòfa
|
l'amòr l'è etèren mo sol fin ch'al dura
|
l'amòr l'è la nèbia ch'as lèva dai vapór di sospìr
|
l'amôr l'è l'infinî a la purtêda d'i cân
|
l'amôr l'è quàl c'a càpita a un àmm e a 'na dànna ch'ìn's cgnàssen mènga
|
l'amôr l'è sôl un bròt tîr ch'ìs fân per fêr in môd che i cristiân i contìnuen a gnîr al mànd
|
l'amôr l'è un castîgh. As tàca perché an sàmm mènga stê bòun èd tirêr avânti dappernuêter
|
l'amôr tra chi insègna e chi impêra l'è al prèmm e piò importânt scalèin per imparêr i quê
|
l'aprovaziòun ed chi èter at dà un còcc, mo dal vòlti et pò fèr benìsim anch sèinza
|
l'àqua la descàrr sèinza fermêres ma l'an dîs mài gnìnta dô vòlti
|
l'arîv l'è àl partîr
|
l'àrt l'è un investimèint ed quatrèin, la cultûra sôl un pretêst
|
l'aspetatîva ed fêr di sôld l'è òn di mutîv èd la misêria
|
l'astronomìa la s'hà insgnê ch'àn sàm ménga al zéinter ed l'univêrs, mò un pianêta cinîn cinîn ch'al gîra intôren a 'na stràlla a bâsta ch'a sìa. E ànca nuêter, ch'a gavàm dàl capéss, a saltàm fôra da un svilòpp dal stràlli, e quìndi a sàm fât cùn la matêria dal stràlli
|
l'atòr l'è un busièrd sincèr
|
l'aumèint dal bounsèins as pôl valutèr precisamèint col calèr dal sistéma nervós
|
l'autèntica filosofìa l'è imparêr n'êtra vôlta a vàdder al mànnd
|
l'autèntica ignorànza an n'è brîsa an savèr mènga i quê mo an vlèr imparèr gnìnta
|
l'aventûra an'n'è che un quêl organizê còi pê
|
l'avochê l'è èd sôlit quàl ch'al fà da pâlo al banchêr
|
l'aziòun piò bròta ed l'amm l'è quala d'èser gnû al mànd
|
l'è diffìzil àn vlêr mènga la dànna d'ùn êter, da c'la vìa che quìlli èd nissûn i ên, èd sôlit, dàl brôchi
|
l'è diffizil fêr capîr un quêl a ûn che la sô pêga la dipànd da la capacitê d'èn capîrel mènga
|
l'è difìzzil dìr chi faga al carugnèdi piò grandi: i nemìg propria incativî o i amìgh ch'i perèn di ànzel
|
l'è difìzzil fèr al sô lavòr coscienziosamèint e in dal fratèimp disprezèr qual ch'as fa
|
l'è difìzzil per i sgnòr avèr dàl capèss, cumpagn a mucèr di sòld per chi gà dal capèss
|
l'è dimàndi piò fâcil dêr a mòc a un prèm desidêri che andêr avânti cùn tòtt quî ch'i vînen dàp
|
l'è dura cràdder che ûn al dèga la veritê se t'sê che al sò pôst i te srèvven gnûdi in mèint sòl dal ciavêdi
|
l'è etêren chi às ciâpa al mumèint
|
l'è fàcil scrèvver d'i sò ricòrd quànd as gà na memòria acsè acsè
|
l'è fastidiôsa la mân cûrta d'ânim èd quî chi sân di quê mò ìs guêrden bèin dàl fêri cgnàsser a chi êter
|
l'è impusìbil gudères al fèr gnìnta s'an s'ha mènga un sàc ed lavòr da fèr
|
l'è impussìbil che ûn às fâga ferghêr da quelchidûn c'an sìa mènga sèimper lò
|
l'è in d'la malatìa c'as vîn inamèint c'àn vivàm mènga pèr nôster còunt, mò incatenè a un êser d'un êtra parôchia, piò luntâna che mâi, c'àn's'cgnàss mènga e c'àn ghè mènga môd c'às capèssa: al nôster côrp
|
l'è l'ânim che't'ghê da cambiêr, mènga al pôst in dà stêr
|
l'è mènga importànt avèregh tanti idei, ma vìvern'óna
|
l'è mî êser scuntèint e inamurê piotôst che scuntèint e spusê. A ghè di furtunê chi'gh'la chêven a fêr tott'e dû i quê
|
l'è mì èser utimèsta e avèreg tòrt piotòst che pesimèsta e avèr ragiòun
|
l'è mî fêr quêl e pò pintîres piotôst che pintîres 'd'n'avêr fât gnînta
|
l'è mî tgnîr a mèint che l'avarèzzia l'àn n'è mâi andêda d'acôrd con la virtù. L'è diffìzil ch'às fâga 'na bòuna reputaziòun ûn ch'àl tîra sôl a fêr di sôld
|
l'è mî turmintères in mèz ai dòbbi piotòst che lasèrs andèr a l'eròr
|
l'è mî un amîgh impestê piotôst che ùn a mèza vìa
|
l'è mî 'na pês la piò lôfi che la guêra piò giòsta
|
l'è miî zuntêr d'la vètta ai dè piotôst che di dè a la vètta
|
l'è n'erôr pinsêr che nissûn a sìa bòun èd capîr al sô carâter. Quêsi tòtt i cnàssen bèin i sô difêt ma i insìstên a dêreg di nàm divêrs da quî ch'ìs drôven in dàl rêst dàl mànd
|
l'è pericolôs avêr ragiòun in dàl chês che l'autoritê la gâva tôrt
|
l'è pericolôs êser sincêr a pêrt st'ê ânch stùpid
|
l'è piò facìl bataglièr per sustgnìr i sô prinzèpi piotòst che andèrgh adrê
|
l'è piò fâcil imbruiêr la géint piotôst che fêregh capîr chi ên stê imbruiê
|
l'è piò fâcil perdunêr a un amîgh che a un nemîgh
|
l'è piò fàcil ruvinèr tòtt a parlèr piotòst che a tasèr
|
l'è piò fàcil vlèr bèin a tòtta la gèint piotòst che al nòster pròsim
|
l'è piò fàzil disintegrèr un àtom che un pregiudèzzi
|
l'è piò fàzzil insnèr 'na secàda lèngua a tòtt piotòst che costruìr 'na màchina ch'la fàga el traduziòun
|
l'è piò sgnôr chi 's'cuntéinta èd pôch, perché la sudisfaziòun l'è in'd'l'a riccàzza c'la vîn da la natûra
|
l'è propria facil scrévver difìcil
|
l'è pròpria per vìa che l'umanitê l'an savìva mènga ind'andèr che a la fìn l'ha catê la sô strèda
|
l'è prôpria quànd a se scurdàmm èd nuêter ch'a rivàm a fêr di lavôr chi mêriten d'êser arcurdê
|
l'è pròpria quànd che al divinitè is vòlen punìr che i ascòlten al nòstri oraziòun
|
l'è prôpria tìpic èd chî an ghà mènga esperièinza an cràdder mènga in d'la furtûna
|
l'è pròpria un miràcol che la cuoriositè la tègna bòta ànc dàpp èser andè a scòla
|
l'è prôpria un pchê che tòt quî ch'i sân come guernêr al paês i sîen bêle impgnê a guidêr i tàxi e a taiêr i cavî
|
l'è pussìbil vlêr bèin a un cristiân, st'èn'n'àl chgnass mènga bèin amôd
|
l'è quàl ch'al sà pêrder al vinzidôr
|
l'è quàl c'a pèins mè, e a sûn pròpria dacòrd
|
l'è quàsta passiòun per i lèbber ch'l'a m'ha fât dvintêr la sêma piò istruîda dàl mànd
|
l'è quêso mî an n'avêmènga dàl lêz piotôst che fèrgla in bèrba tòtt i dè
|
l'è recèsiòun quànd un tô asvèin l'armân sèinza lavôr, mò l'è depresiòun quànd t'è tè a pêrder al lavôr
|
l'è sôl l'erôr ch'àl ghà bisèign d'êser tgnû sò dal guêren. La veritê la stà in pê dapperlê
|
l'è sôl per vìa che àl prèmm dilòvvi àn n'ê cuntê gnìnta che Nôster Sgnôr an n'ìn mànda mènga un secànd
|
l'è solaméint a proposît èd quê ch'in s'interêsen ménga ch'a psàmm dêr n'opiniòun séinza pregiudézzi, è quàst l'è al mutîv perché n'upiniòun séinza pregiudézzi l'àn counta prôpria gnînta
|
l'è un grân bêl sistêma cràdder sôl a qual c'a fà n'artèsta, piotôst che a qual c'al dîs 'd'la sô òpera
|
l'è un lavòr da màtt che i sciènziê i tortùren dal pòvri bêsti; mo chi vàghen a fèr i lòr esperimèint coi giornalèsta e i polìtic
|
l'è un mât un ch l'ha pêrs tòtt fôra ch'al capèss
|
l'è un otimèsta quàl ch'àl cràd che 'na dànna la stìa per finîr 'na telefonêda sôl perché l'ha dèt 'alôra àt salût'
|
l'è 'na bêla disgrâzia avêr di fiô
|
l'è 'na guêra èd clâs, e la mê l'è adrê a vînzer, mò àngh duvrèvv mènga tuchêr
|
l'è 'na religiòun ânch an cràdder in gnînta
|
l'economìa mondiêl l'è la piò bêla dimostraziòun èd 'na ghènga èd delinquèint. I organizaziòun ch'i ghân in mân i sôld, i merchê e i prèstit i fân dal terorîsem countr'i paês puvràtt, e countr'i puvràtt èd tòtt i paês cun 'na freddàza che al piò espêrt di dinamitèrd àngh pòrta adrê gnànch l'àqua
|
l'educaziòun an n'è che la scuêrta, mànd in màn, ed la nòstra ignorânza
|
l'educaziòun la dêv fèr in môd che una tèsta vôda la dvèinta un zervèl pròunt a capîr
|
l'educaziòun l'è fâta principalmèint èd quall ch'avàm disimparê
|
l'educaziòun l'è là manêra per i genitôr èd pasêr i sô difêt ài fiô
|
l'educaziòun l'è un sistêma per arivêr a màttr'insàmm di preconcêt piò sêri
|
l'era acsè bêla chi gavîven vietê d'andêr asvèin a la tàra èd Pîsa
|
l'èra pròpria un grân cunsèlli quall ch'ai hò sintû dêr 'na vôlta a un zuvnôt: fà sèimper quall ch'ent t'atèint mênga a fèr
|
l'eroîsem piò grând per un àmm e per un pôpol, l'è êser bòun d'afruntêr al ridìcol
|
l'èrt an n'è mènga un spèc in da se spècià al mànd, piotòst un martèl per smazulèrel
|
l'êrt èd stêr béin al mànd e quàlla èd murîr i ên àl stàss lavôr
|
l'èrt èd vînzèr la s'impêra dal scunfètti
|
l'èrt l'at squàssa vìa da dèinter la pòlvra acumulèda cun la vétta ed tòtt i dè
|
l'êrt l'è cla busîa ch'as fà arivêr a la veritê
|
l'êrt l'è 'na ciamêda ch'i ghên sèimper in trôp a rispànder
|
l'êrt l'è 'na magìa ch'àn ghà mènga bisèign èd fêres passêr per veritê
|
l'esàt contràri d'un pòpol civilizè l'è un pòpol creatòr
|
l'êser credulòun in amôr l'è al prinzèppi fondamentêl d'l'autoritê
|
l'esistèinza d'ùn disocupê l'è la negaziòun dal dirètt ed stêr al mànd pêz ancâra ed la mòrt
|
l'esperièinza l'è càl quêl fantàstic ch'at permàtt ed arcgnàsser un eròr in càl mèinter che t'al fê dimàndi vòlti
|
l'esperièinza l'è un pêten c'as dà la vètta quànd a sàm bêle armês plê
|
l'esperièinza l'è 'na bòuna scôla. Mò l'è ànch la piò chêra
|
l'esperièinza l'è 'na fiâma ch'la fà lûs mò sôl s'la brûsa
|
l'esperièinzia l'èun bigliàt d'na loterìa cumprê dàpp ch'i ân bêle tirê i nòmer
|
l'etê per mé l'àn còunta gnìnta. An pôs ménga dvintêr vêc, a sùn ché ch'a lavôr. Ai êra vêc quand'a ghavîva vìnt'ân e ai êra séinza lavôr. Finch'às lavôra às'armân séimper zôven
|
l'idealîsem al cràss cun quànt a sàm piò luntân dal problêma
|
l'idealîsem al và benìssim mò quànd àl rîva 'd'cô a la realtê al càst l'è prôpria trôp
|
l'idealîsem l'è 'na nôbil palandrâna che chi sgnôr 'd'la polìtica i drôven per mascherêr la sô smânia èd cmandêr
|
l'ideologìa ch'la dèta lèz l'è sèimper stèda quàla d'i padròun
|
l'ideologia l'è la piò scômda guêrdia d'la prisòun per al pinsêr
|
l'ignorànza la dà i mijòr mutîv per èser cuntèint
|
l'ignorânza l'às s'alèrga in'na manêra da paûra
|
l'ignorânza l'è la mêdra d'la felicitê ed la sudisfaziòun dàl sês
|
l'ignorànza l'è piò svèina a la veritê di pregiudèzzi
|
l'imaginaziòun an n'è èter che al frût ed la memòria
|
l'imaginaziòun às consôla per quàl c'àn sàm mènga, l'umorîsem per quàl c'a sàm
|
l'imaginaziòun la vèl come dimàndi viàz e pròpria a bòun merchê
|
l'impêr inglês an n'è stê che na conseguèinza ed la disperaziòun ed dimàndi generaziòun d'inglês ch'i ân tachê a girêr per al mànd in zêrca ed quèl ed bòun da magnêr
|
l'importânt an n'è gnànc l'idèa, mò al fât ed cràdderg fin in fànda
|
l'importànt an n'è mènga fèr dimàndi quê, ma màtter dla pasiòun in quall ch as fa
|
l'incertàzza l'è 'na margarèta còi pêtal che s'ciànca e s'ciànca in finêsen mài
|
l'indifferèinza, la vigliaccherìa, l'oportunîsem d'la géint i mâzen al democrazzî piò di tirân e di ditatôr
|
l'infelicitê às pôl dîr c'la sìa la diferèinza tra àl nôstri capacitê e al nôstri aspettatâtîvi
|
l'infêren e àl paradîs ìm pêren esagerê. I aziòun d'i cristiân in mêriten mènga acsè tânt
|
l'informaziòun quând l'è trôpa la fà dvintêr ancàrra piò ignorânt cherdând èd fêres piò fûreb. Cumpâgn al sês trôp cômed ch'la svalutê prôpria al gòst dàl sês
|
l'Inghiltêra e l'Amêrica i ên dô naziòun separèdi da la stàssa lèngua
|
l'Inghiltêra l'è al paês in dòve magnêr l'è piò pericolôs che ciavêr
|
l'insucês al m'ha fât muntêr la tèsta
|
l'inteligèinza l'è 'na categorìa morêl
|
l'ìnternet l'è prôpria un asasèin d'la diversitê dàl lèngui
|
l'ipocrisìa l'è 'na specie d'omâg dàl vèzzi a la virtù
|
l'istìnt èd mazêr, cumpâgn a di êter istînt, l'è prôpria dèintr'a l'àm. I vân insàmm l'àm e la môrt, l'àm e la crudeltê, l'àm e al sànghèv. An'n'è mènga un bèl lavôr mò stà sicûr c'l'è acsè
|
l'istruziòun l'è un bèl quèl ma bisègna tgnìr a mèint, di tànt in tànt, ch'ans pôl insgnèr gnìnta ed quall ch'a vêl la pèina d'imparèr
|
l'Itàlia la và a mêl in un benêser c'l'è egoîsem, stupiditê, ignorânza, petegulàz, moralîsem, custriziòun, conformîsem: al dè d'incô dêr còrda in quèlc manêra a 'sta fàgna l'è prôpria fasîsem
|
l'obedièinza: còmed, come vèzzi
|
l'obietîv dal socialîsem l'è prôpria quàll d'andêr inânzi al perìod d'araffamèint dal svilòp d'l'umanitê
|
l'obietîv èd l'esistèinza l'è màter d'acôrd la belìsima opiniòun c'a gavàm èd nuêter cun i brôt quê chi pèinsen chi êter
|
l'obietîv prinzipêl èd la polìtica l'è tgnîr la gèint schèzza, in pensêr è dòunca cùn 'na gràn vôja èd sicuràzza, sèimper sàtta cùn dal paûri tòtti inventêdi
|
l'operâi àl dvèinta sèimper piò puvràtt cùn quânta riccàzza àl prodûs
|
l'operâi al dvèinta 'na mercanzia a bòun merchê cùn piò ch'al prodûs d'la mercanzìa
|
l'organizaziòun ed la societê americâna l'è tòt un sistêma intrallazzê èd mêzi esclusîvi tòtti per 'di sôld, 'na mâsa d'imbambî chi vân a vutêr e po' n'informaziòun c'l'instupidès
|
l'originalitê l'è l'êrt ed scupiazêr sèinza che nisûn as n'adâga
|
l'originêl àn tîn mài fêd a la traduziòun
|
l'òsta in d'la ghègna la stà in dàl savêr fin a che pùnt às pôl andêr trôp avànti
|
l'ottimèsta àl pèinsa che quaschè al sìa al mijôr d'i mànd pussìbil. Al pessimèsta al gà paûra c'a sîa prôpria acsè
|
l'ôzi l'è la càusa èd tòtt i vézzi, mò ánch la conclusiòun èd tòtti al virtù
|
l'ùltem ed l'ân an n'è mènga l'ùltem dè dall tèimp
|
l'ùltma ilusiòun l'è la cunvinziòun d'avêr pêrs tòtt gl'ilusiòun
|
l'umanitê la ghà da dêr a mòc a la guêra, prèmma che la guêra la dâga a mòc a l'umanitê
|
l'umanitè la gh'a sòl un'èrma ch'la funziòuna dabòun: la ridùda
|
l'umanitê l'àn supòrta mènga al pinsêr che al mànnd al sìa neê per chês, per sbâli, sôl per vìa che quâter àtomi sbalinê i hân fât un ciôc in d'lautostrêda ch'lêra bagnêda. E quìndi ghè bisègn d'inventêr un complôt d'l'univêrs, e pò Dio, e pò i ânzel o i diêvel
|
l'umanitê l'è acsè e bàsta, an's'trâta mènga èd cambiêrla mò èd cgnàsserla
|
l'ùnic autêntic pâs in avânti l'è impârer a avêr tôrt tòtt dappersé
|
l'ùnic tirân c'a pôs acetêr l'è cl'a vuslêîna c'a sèint dèinter
|
l'unica felizitè, al mànd, la stà in dal tachèr quel. Stèr al mànd l'è bèl per vìa che un as trôva sèimper a tachèr dal prinzèppi, continuamèint
|
l'ùnica lôta c'às pêrd l'è quàla c'ag's'dà a mòc
|
l'ùnica veritê l'è in'd'l'istînt
|
l'ùnnich quêl ch'at tîn luntân da quall ch'et vrèss da la vètta l'è dimàndi vòlti la vôja ed pruvêregh e la cociutâgin ed cràdder che a la fîn te gla cavarê
|
l'urbanìstica l'è quànd al capitalîsem al s'acapâra tòtta la natûra e tòt l'ambiéint di cristiân, e pò andêr avânti da padròun assolût, fêr cum'àgh pêr e trasfurmêr tòtta la natûra a la sô manêra
|
l'utopìa la stà a l'orizòunt. A m'asvèin èd dû pâs e l'às fà in là èd dû pâs. A fâg dês pâs e l'orizòunt as fà inânzi èd dês pâs. Per quânt a vâga avànti a caminêr an garivarò mâi. A c'sa sêrev l'utopìa? La sêrev a caminêr
|
l'ùunica funziòun dàl previsiòun d'l'economìa l'è ch'i fân sembrêr l'astrologìa un quêl sêri
|
l\'è fiâc per via ch\'àn s\'è mènga fât gnîr abâsta dòbbi e l\'ha vlû andêr subbèt al conclusiòun
|
