an eSésst brîSa un quèl ch\'as ciâma \"sozietè\". Ai é i séngol, ômen e dôn, es ai é äl famai. Inción guêren al pôl fèr quèl sänza la Zänt e, prémma d ónna, la Zänt l\'à da badèr a sé |
a cäl dôn ai pièS i ômen mutargnón. Äl cràdden che i stâghen a sénter |
a ciapèr la strè dal tramånt l’é l’ónnica manîra ed psair vàdder vgnîr só al såul |
a clåNna de pió la genêtica o la televiSiån? |
A cradd che la Zänt miåura la séppa qualla ch\'i san d an cuntèr de pió dal gnìnta ch\'i an d atåuren |
a Cûba an s rispèta brîSa i dirétt umàn, fòra che a Guantanamo |
a m sån méss a eSaminèr la vétta e a n sò brîSa parché e parcôsa l’eSéssta |
a n pòs brîSa canbièr al pasè, mo a pòs canbièr i mî arcôrd |
a n savän brîSa chi è stè a dscrûver l’âcua, mo ed sicûr al n é brîSa stè un pass |
a n stèdi lé a vutér, al sêruv såul a fèri curâg’ |
a n vói brîSa èser da par mé, a vói ch’i um lâsen da par mé |
a prénn fichèr Zå dala fnèstra la metè däl medgén mudêrni s’an fóss che i pasarén i én bón d andèri a pchèr |
a propôSit di quî ch’i cånten: i quatrén a i mitän int na casafôrta, i insónni… int un casàtt |
a sän cunvént ed cuntrulèr äl parôl, mo äli én äl parôl a cuntrulères nuèter |
a un bèl mumänt, s’as vôl che la rôda la tåurna a prilèr, biSåggna andèr a rîSg ed pêrder tótta la brôza |
a utgnîr zänt vitôri in zänt batâli an i é brîSa biSåggn d un gran Sbózz, cazèr la pèga al nemîg sänza cunbâter qualla sé ch’l’é una bèla dêrma |
a vlän ch’ai arîva cal dé da psair dîr ai nûster mûrt e al nôstri môrti stäl parôl che qué: nuèter a n sän brîSa arîS, an i l’avän brîSa dè só, a n s sän brîSa vindó |
acsé, par pôra di lèder, a mitän i sôld in banca |
Adès al Dièvel l é guintè pió fûrb, e al s métt in tentaziån fagàndes guintèr di sgnåuri invêzi che di puvrétt |
adès pò quand arî tirè Zå l ûltum âlber, avelenè l ûltum fiómm, ciapè l ûltum pass, a v adarî che i quatrén i n én brîSa bón da magnèr |
ai arêv da èser un dé – anc un dé e pó pió – ed câzia avêrta ai senatûr |
ai arêv da èser un dé – anc un dé e pó pió – ed câzia avêrta ai senatûr |
ai dân ch’al prêv fèr un priglåuS SbriSlamänt dla volontè dla Zänt, al naufrâg’ dla cunsénzia di zitadén int la pêrsita dal säns dal dirétt, ch’l é pò l ûltum èrZen dla questiån morèl, tótta la Zänt i an al dvair ed tgnîr bôta, tgnîr bôta, tgnîr bôta cunpâgna ch’i fóssen int la batâglia dal Pièv sänza psair turnèr indrî |
ai é däli adolesänz ch’äl sèlten fôra a nuvant’ân |
ai é dla Zänt acsé puvrétt, ch\'i an såul i bajûc |
ai é såul un suzès: èser bón ed canpèr cum as pèr |
ai é såul una manîra pr abasèr al cunsómm dla rìmmba: legaliZèrla |
ai é una fåurma d energî ch’l’é anc pió natta dal såul, ch’l’é anc pió rinovâbil dal vänt: l’é l’energî ch’a n druvän brîSa |
ai ò biSåggn che la Zänt i èven biSåggn ed mé |
ai ò vésst la siänza, ch’adurèva, e l aparàcc’, ch’a i fèva una pasiån, distróZZer cäl ziviltè che, invêzi, äli arénn avó d avair di óttil |
äl Banc äli én stè cunzepé in mèZ al\'ingiustézzia es äli én nèdi dal pchè. I banchîr i én i padrón dal Månnd. S’a i al purtè vî, mo a i lasè l’autoritè ed creèr i quatrén, con un scarabôc’ ed canatta i mitràn insàmm tótt i góbbi ch’i vôlen par turnèrsl a cunprèr. Se invêzi a i cavè vî cl’autoritè che lé, tótt i patrimôni enòrum cunpâgna al mî i se dscuajaràn, cum l’é gióssta ch’al séppa. Alåura sé che quasst che qué al srà un månnd miåur duv al srà pió bèl canpèri. Mo s’a vlî armagnèr schièv di banchîr e pó anc paghèri al prêzi dla vôstra schiavitó, tirè pûr d lóng a lasèri creèr i quatrén. |
al capitalîSum l é la camarélla legéttima ch’i pôlen fèr i sgnåuri |
äl dåu parôl pió bèli dla längua inglaiSa äli én “asàggn aleghè” |
al dé d incû la mûSica i la dirîZen i banchîr e i comerzialéssta, una môda ch’a i avän da dèri cånter in tótt i môd |
äl fâbric d èrum, cuntribuéssenli a cunbâter la diSucupaziån? |
al fóttbal al n é brîSa una questiån ed vétta o d môrt, l é un quèl dimónndi pió inpurtànt |
al giurnalîSum, cal bån, al pôl es l à da muSghèr la man ch\'la prôva a dèri da magnèr |
al gran mèrit dla sozietè, l é ch\'la s fà vgnîr a pièSer ed stèr da par sé |
al lîber duv i an scrétt tótta la siänza librèria l invuchèva ajût parché i pónndg i n al ruSghéssen. E i pónndg ai scapé da rédder |
al månnd al n é brîSa un spetâcuel, mo un canp ed batâglia |
al månnd l è tstimôni d un terébbil crémmin cåntr al’umanité cme quall ch’i an fât a GâZa, duv i an cazè in galêra un migliån e mèZ ed cristiàn sanza ch’i pôsen savair gnint ed tótt quall ch’ai suzêd par d fôra. In st mänter tótt un pôpol i l an méss int un castîg bestièl |
al méi dla vétta an s zairca brîsa, as câta |
al menefreghîSum, la vigliacarî i amâzen äl democrazî pió che i tirân e i ditatûr |
al mî utimîSum al s bèSa in vatta ala cunvinziån che cla ziviltè che qué l\'é drî ch\'la se dsfà. Al mî pesimîSum, in vatta a tótt quall ch\'al fà par guantères int al sô mulinèl |
äl parôl äli an al valåur ch’ai dà quall ch’al li stà a sénter |
al pentimänt l è fichèrs int al zócc d an lasèr trâzia st’ètra vôlta |
al pinsîr al và indrî, i ugèt i van inànz |
al prémm quèl ch’l à da fèr un dutåur l é quall d insgnèr ala Zänt d an tôr mâi däl medgén |
al problêma coi puléttic pajâz l è quall che, dåpp, i van só |
al proibizionîSum l à fât såul di dân |
al quèl inpurtànt, a st’månnd, an é brîSa al sît duv a s truvän, mo piotôst la direziån duv a sän drî a andèr... avän da navighèr däl vôlt col vänt favuràvvel e däl vôlt ed stravänt, mo avän da navighèr, sänza andèr ala derîva e sänza fichèr Zå l’àncora |
äl religiån äli én äli èrum pió putänti che al Dièvel al s séppa mâi inventè |
al saggn pió sicûr d avair catè la veritè l é la pèS ch\'al sént dänter |
al schièv l à un padrån e pò pió, l ambiziåuS al n à tant, quanti äli én äl parsån óttili ala sô furtóNna |
al sozialîSum al pôl arivèr såul in biziclatta |
al Stèt a sån mé |
al suzès stièt, l é dvintèr al miåur ch’et pû dvintèr |
äl tentaziån, difaränt däli ucaSiån, äl t daràn sänper una secånnda pusibilitè |
al traditåur l é ón ch’al và vî dal sô parté e al s iscrîv int un èter, al cunverté l é quall ch’al vén vî da st’èter parté e al s iscrîv int al vôster |
äli idéi äli én pió putänti däli èrum. Ai nûster nemîg a n i darénn mâi äli èrum, parché mâi arénn da dèri äli idéi? |
am piaSrêv ed vàdder i prît maridè, e brîSa såul chi eterosesuèl |
am pièS tant la Germâgna ch\'arêv tôlt a pât ch\'äl fóssen avanzè dåu |
an avèdi pôra che un ruglàtt ed zitadén scruplûS e dezîS al pôsa canbièr al månnd |
an é brîSa vaira che i dé ch’ai piôv i séppen i pió brótt: såul in chi dé che lé t pû girèr a tèsta èlta anc s’t î drî a zighèr |
an eSésst gnínta fôra di âtom e al spâzi vûd: tótt al rèst äli én upignån |
an i é brîSa di fiû ilegéttum, mo såul di genitûr ilegéttum |
an i é dutåur ch’pôl inprumétter la guarigiån, mo ògni dutåur l arêv da psair inprumétter ed tgnîr drî al malè |
an i é gnínta ch\'fâga dvintèr tant puvrétt, cunpâgna l\'aviditè |
an i é gnínta cunpâgna turnèr int un sît ch’l é avanzè sänper quall par dscrûver cum a sän canbiè |
an i é guêren ch’al pôsa tgnîr bôta dimónndi sänza un’upuSiziån coi marón quèder |
an i é inción ch’al pôsa fèruv sénter brîSa al’altazza s’an sî brîSa d acôrd |
an i é inción ch’l um pètna cunpâgna al vänt |
an i é inciónna teorî democrâtica ch’l’èva di dóbbi che ónna däl caraterésstichi d una ditatûra la séppa dvintèr padrón ed tótt i rubinétt däl nutézzi |
an inpôrta savair chi é ch’avän spuSè, parché a psî stèr sicûr che, ala matéNna dåpp, a s adarän d avair spuSè un èter |
an s pôl brîSa legaliZèr al trâfic dròga parché ai gîra trûp quatrén |
an s tradûS brîSa quall ch’é scrétt, as tradûS quall che l autåur al vlêva dîr, e l é par quall che i conpiûter i n arîven bSa d åura ed tradûSer |
anarchî an vôl mégga dîr ch’an i é brîSa däl raiguel, mo mo ch’i n i én brîSa i gvarnànt |
andèr in viâZ al sêruv såul a vlair pió bän al sît duv a sän vgnó al månnd |
as pôl fèr di quî straurdinèri, sänza stèr lé a pretànnder d avair tótt al mèrit |
as prêv dîr che la libartè l\'é un quèl vèg. La sô mancanza an l é brîSa |
as rispèta såul i dirétt umàn däl parsån giuréddichi |
avän al miåur Cungrès che i góbbi i pséssen cunprèr |
avän globaliZè al zîrcuel, mo brîSa al pan |
avuchèt: un cånplîz ch\'an và arîSg ed gnínta |
Bån Nadèl e bån ân nôv! |
bandàtt quall ch\'an se spèta brîSa dl\'arcgnusänza, parché al n avanzarà brîSa delûS |
bôna cån la dròga int al spòrrt: ch\'i pruibéssen i cuntròl! |
brîSa pruvèr a guintèr un ômen ch’fà un gran furåur, mo piotòst un ômen d ôr |
cån låur tótta la Zänt i én di naZéssta; pr äl bîsti Treblinka la và d lóng in etêren |
che tótt i séppen di fradî, l é l insónni ed quî che di fradî i n n an brîSa |
chi é bån ed pêrder l é bån ed vénzer |
chi và pian al và san e al và luntàn |
cum as fà par savair se Lìndon Giònson l é drî ch’at cånta däli ufèl? S’ai tramma un’uraccia an vôl dîr ch’l é drî a cuntèrtli. S’al tîra só una såurazéjja an vôl dîr ch’l é drî a cuntèrtli. Se invêzi al môv i lâber alåura sé ch’l é drî a cuntèrtli |
cus\'ai finirà prémma, l\'âria o al petròli? |
däl vôlt al mutargnån al s fà sénter de pió d una dardèla |
dimónndi di nûster puléttic i én di bón da gnínt. Tótt chi èter i én bón d incôsa |
dimónndi Zänt la s pêrd i Sgugiulén dla vétta in st’ mänter ch’la stà d’asptèr la gran felizitè |
distrères al vôl dîr scuèSi sänper mudèr lôrgna |
drughères pr un atlêta l é cunpâgn a dîr däl busî e rubèr pr un puléttic. L à dla gâta a fèren da manc |
dscårrer l é cunpâgna tradûSer, stèr da sénter l é cunpâgna tradûSer, lèZer l é cunpâgna tradûSer, scrîver l é cunpâgna tradûSer, pinsèr l é cunpâgna tradûSer. Tótta la Zänt i tradûSen, fòra che socuànt tradutûr |
ed dåpp a un menefreghéssta ai é un idealéssta col såu deluSiån |
èla un säns la pànna d môrt, stramèz a dî cundanè a murîr? |
fentànt che ai srà dl’abundanza la miSêria la srà sänpr un brótt lavurîr |
fèr da magnèr l\'é una fazannda puléttica. S\'a lasän fèr a quî ch\'fan såul al sô intarès, a n psän pió cuntrulèr. Ai vôl pó una fidózzia granda cme na cà par pinsèr ch\'i s conpôrten pulîd e che al sô bå al séppa prôpi un bå da bån |
fèr dal turîSum l é andèr a zarchèr dimónndi luntàn la vójja d turnèr a cà |
gnínta l é inpusébbil, par chi n l à brîSa da fèr |
i analfabêta dal sêcol ventión i n sran brîSa quî ch’i n san ne lèZer e ne scrîver, mo tótt quî ch’i n sran brîSa bón d inparèr, dscurdères tótt quall ch’i an inparè e turnèr a inparèrel n\'ètra vôlta |
i arcôrd i én cunpâgna al vén ch\'al dipånnd int la butégglia: ai avanza al cèr e al féss al finéss in fånnd. Guâi saguajèrla, la butégglia |
i culôs d Internet i guànten, tótt i dé de pió, i ónnic sinsèl stra chi prodûS e chi cunsómma |
i dån Chisiòt dal dé d incû i n fan brîSa la lòta cåntr i mulén a vänt, mo par låur |
i Democrâtic i én al parté ch’al dîS che al guêren at farà guintèr pió inteligiänt, pió grand, pió sgnåuri, ch’al cavarà äli urtîg dal tô Zardén. I Republicàn i én al parté ch’al dîS che al guêren al scantarèla, i s fan mandèr só e i al dimåsstren |
i dirétt di animèl i véNnen prémma dla religiån |
i fabricànt ed midgén i én pió brèv a dscrûver däl nôvi malatî da curèr col medgén ch’äli én bèle int äl farmazî piotòst che dscrûver däl nôvi midgén pr äl malatî ch’a cgnusän |
i padrón ed ste pajaiS i la san, la veritè. L insónni americàn al s ciâma acsé parché, par craddri, biSåggna prôpi èser indurmintè |
i parté dal dé d incû, pió che èter, i én däl mâchin par psair cmandèr e cuntintèr la clientêla |
i puléttic i én dla Zänt che, quand i vàdden un pôc ed lûS in fännd a una galarî, i sèlten fòra e i córren a cunprèr däli ètri galarî |
i puléttic i én tótt prezîS. I inprumétten ed tirèr só un pånt anc in duv an i é brîSa un fiómm |
i quatrén i én la tatta dla puléttica |
i quî inpusébbil i én pió fâzil di quî difézzil |
i rangutàn e i babuén i n dscårren brîSa parché, s’i al féssen, chi ômen i mitrénn sóbbit såtta a Sgubèr |
i stòric i dîSen däli ufèl druvand di documént, i rumanZîr druvand l’imaginaziån |
i Zûven i s fan däl’iluSiån só l sô futûr, i vîc’ só l sô pasè |
in puléttica, s\'t vû un quèl détt, dmanda a un ômen. S\'t vû un quèl fât, dmanda a una dôna |
in zêrti ucaSiån äl parôl catîvi äli én cäl miåuri |
inamurères l è un quèl da camarîr |
inción al và a vàdder int al diziunèri inànz ed dscårrer |
infén a ch\'ai srà i petròli, an i srà mâi la pès int i paîs dla Maténna d mèz |
int l\'educaziån as dezîd se a vlän bän ai nûster fiû in manîra d an cazèri fôra dal nôster månnd e lasèri da par låur, in manîra d an strapèri d\'in man la sô ucaSiån ed tachèr a fèr quèl ed nôv, un quèl che nó a n i arên mâi pinsè; e preparèri, invêzi, a méttr a nôv un månnd in duv ai starän tótt quant |
l amåur l à al sô dirétt d èser dSunèst e buSèder. Bâsta ch’al séppa sinzêr |
l amåur l é un castîg. I s an castighè parché a n sän brîSa stè bón d avanzèr da par nó |
l arivarà cal dé che äli imâgin äl turàn al sît ed chi ômen ch’i n aràn pió d biSåggn d “èser” mo såul ed stèr a vàdder. A n srän pió dla Zänt ch’i stan al månnd mo ch’i stan da guardèr |
l é méi ch’a v arcurdèdi che la griciSia l’é sänper stè nemîga dla virtó. L é difézzil che ón ch’al tîra sänper såul a inbisachères di góbbi al pôsa méttr insàmm una bôna reputaziån |
l é pió fâzil insgnèr a tótt na secånnda längua, che fèr na mâchina bôna d tradûser |
l é quand a se dscurdän ed nó, ch\'a fän di quî ch\'i s armèriten d èser arcurdè |
l é un cristiàn tótt intîr quall ch\'al vén cundizionè a lavurèr cme un mât da quî ch\'i urganéZZen al lavurîr, mo, fôra dala fâbrica, l à sänper cla pèl e cla zócca |
l òmen dal têrz milenèri l arà la cultûra ed Bush, l’unestè ed Berluscån e la buntè ed Putin |
la blazza l\'é int i ûc\' ed quall ch\'guèrda |
la CîSa l’é drî ch’la guänta, par tanta Zänt, l incâli pió grand par la faid. I vàdden int la CîSa solamänt una gran vójja ed cmandèr, al teatrén ed chi òmen ch’i dîSen ed tgnîr drî al cristianêSum ufizièl, mo che i t fan da vàdder, invêzi, d èser l incâli pió grôs pr al cristianêSum, prôpi cal bån |
la còpia l’é un ruglàtt ed trai parsån che ónna, pr al mumänt, l’an i é brîSa |
la coruziån l\'é cunpâgna al róssc. L\'à da èser purtè vî tótt i dé |
la costituziån i l’an scrétta par prutèZer la Zänt dai peréccol däl bôni intenziån |
la crudeltè cåntra i animèl l’é un tôr só la crudelté cåntra la Zänt |
la cultûra l’é un uSvai ch’i drôven i profesûr par fèr di profesûr che, anca låur, i faràn di profesûr |
la fén la giustéffica i mîZ? Grâzie, Moggi |
là fôra ai é tanta ed cla Zänt, a mièra e mièra, ch’i pâsen la vétta dsprè, mo chèlum, ch’i van d lóng par tanti åur, paiSi e lónghi a fèr di lavurîr ch’i n pôlen vàdder, pr arivèr d åura ed cunprèr di quî inóttil, par fèr bèla figûra con dla Zänt ch’i n i pièSen gnanc |
la guèra l\'é zarchèr la pèS strumnànd dal sangv. La pèS l\'é andèr d lóng a cunbâter sänza strumnèr dal sangv |
la mâfia la n é brîSa un problêma itagliàn e pò bâsta e gnanc un afèri ed bunétt sizigliàn o sinchenå un quèl ed realtè d una vôlta dla Bas\'Itâglia, mo un problêma ed tótta l’Euròpa |
la mâfia l’à avó un prinzéppi e l’arivarà sicûr ed cô |
la mancanza ôrba e inflesébbil ed disipléNna in tótti äli ucasiån, qualla sé ch’l’é la fôrza ed tótt i ômen lébber |
la monogamî l’é un’invenziån dla nôstra ziviltè da sîra (ozidentèl), par vî ed dèr un pô d åurden, sicûr e sinsè, ali istituziån sozièli. An i äntra un azidóll cån la nôstra natûra. GaléNna bècum s’t î bån ed catèr ón ch’al séppa monôgom, mo prôpi da bån |
la môrt la n é brîSa al pîz ed tótt i mèl, mo l é cme murîr sänza arivèr d åura d èser riusé gnanc in quall che lé |
la n é brîSa la cgnusänza qualla ch’a s manca, mo l é al curâg’ ed capîr i quî ch’a savän e cójjer däl cuncluSiån |
la nójja l’é una malatî ch’as guaréss a fôrza ed lavurèr; al piaSair l é un pagliatîv e pó bâsta |
la nójja l’é una malatî ch’as guaréss a fôrza ed lavurèr; al piaSair l é un pagliatîv e pó bâsta |
la pâtria l\'é un sît, bâsta ch\'séppa, in duv a se stà pulîd |
la poeSî l’é cunpâgna al pan, l’é ed tótt |
la prémma mâfia da cunbâter l’é qualla ch’avän int al zócc. A sän nuèter la mâfia |
la proprietè monopoliZè o int äl man ed pûc sgnurón l’é una malediziån par tótta l’umanitè |
la puléttica l’é la nôbil èrt par fères dèr i vûd dai puvrétt e i quatrén dai sgnåuri inprumitànd a tótt dû ed prutèZer ón da cl èter |
la questiån morèl la i é da un bèl pèz, mo oramâi l’é guintè la questiån puléttica pió inpurtanta e eSenzièl parché l é dala sô soluziån ch’i dipànnden la ripraiSa ed fidózzia int äli istituziån, un guêren ch’al guêrna da bån al pajaiS e al fât che la democrazî la téggna bôta |
la râza umèna la n é bSa bôna ed supurtèr tròpa realtè |
la realtè l’é un’iluSiån ch’l’arîva quand ai amanca la búmmba |
la rôba che pr un quelcdón l\'é bôna da magnèr, pr un èter l\'é un vlaggn |
la scôla, ch’l’arêv da insgnèret a stèr al månnd, par mé l’é stè såul un quèl pén ed vudâm |
la siänza la n é brîSa parfèta, mo par quasst an é mégga da dîr ch’t èv biSåggn dla religiån |
la sozietè col såu reclâm libidinåuSi la s dà da fèr par fères vgnîr una gran vójja e fères gôder par cånt nòster. Parché la sozietè la pôsa funzionèr, parché la conpetiziån la pôsa tirèr d lóng biSåggna che la vójja la crassa, la se slèrga e la straguèlza la vétta dla Zänt |
la speranza int un guadâgn diSunèst l é al cminzéppi dl’arvéna |
la sudisfaziån l’é int al fèr un lavurîr, brîSa int al risultèt |
la televiSiån la s é dè datåuren dimónndi par la psichiatrî, sía parché la Zänt i la cgnuséssen sía parché i in sintéssn al biSåggn |
la traduziån l’è un’esperiänza ch’a t dà e ch’la t inpånn la letûra pió adèSi ch’si séppa, quèSi cme travarsèr a pî tótt al sît dal lîber, cån äl såu vâl, äl såu pianûr e äl såu muntâgn |
la vétta la n é brîSa acsé granda da tgnîr insàmm tótt i quî che al deSidêri l é bån ed fères vgnîr in mänt |
la vétta la n é èter che un sinifîli d imâgin däntr int al zócc, an i é Svèri stra qualli ch’äl nâsen da di quî reèl e qualli saltè fôra dai nûstr insónni segrêt e inción pôl dîr che äl prémmi äl séppen pió vairi däl secånndi, |
la virtó, quî ch’i n l\'an brîSa, i én quî ch’i n la vôlen brîSa |
la Zänt i an såul dû môd ed fèr: o da iresponsâbil o da scagazón |
la Zänt i cràdden d èser lébber mo i én såul lébber ed craddri |
la Zänt i én sänper stièt. Såul, i cànbien la manîra d èser stièt |
Las Vêgas l’arêv da ufànndres quand i la paragåNnen a Wall Street. A Las Vêgas la Zänt i san benéssum quanti äli én äl probabilitè ed vénzer. A Wall Street, invêzi, äl véNnen inpastè in cal mänter ch’as Zûga |
lasèm bâter e cuntrulèr la munaida d un Stèt e mé a n vói stèr a savair chi é ch’fà äl såu laZZ |
l\'êra acsé bèla, ch\'i i avêven pruibé d andèr ataiS ala Tårr ed PîSa |
l\'urbanésstica l\'é quand al capitalîSum l aguanta l anbiänt naturèl e quall di cristiàn, e al se Svilóppa da padrån asolût, e turnèr a fèr tótt al spâzi cum ai pèr a ló |
l’aventûra la n é èter che un lavurîr organiZè coi pî |
l’é una guèra ed clâs, la mî clâs la vénz, mo la n arêv mégga da vénzer |
L’evoluziån dla râza umèna la n durarà brîSa socuanti mièra d ân cunpâgna ai animèl domèstic, mo dimónndi miglión d ân, cunpâgna äl spêzi salvâdghi. Defâti, l ômen l é e al srà sänper un animèl salvâdg. |
l’idéa ch’ai ò mé dl abåurd la dipànnd un puctinén dala fazannda che mé a sån quall di sèt ed nôv fiû |
l’Universitè, qualla da bån, l’an stà brîSa int un zêrt sît. L’an à brîSa däl pusiån, l’an pèga di stipénndi e inción ai dà di sôld. l’Universitè, qualla da bån, l’é una cundiziån dal zócc |
mâi giudichèr un lîber dal sô fíllm |
mé a drôv i parté cunpâgna i taccsi: a i sèlt in vatta, a pèg quall ch’l à d’avair, a sèlt Zå |
mé a n sån brîSa un pesiméssta. Adères dal mèl quand al i é, secånnd mé, l é una spêzie d otimîSum |
mé a spêr d an guintèr mâi acsé vèc’ da guintèr religiåuS |
mé ai êra anticomunéssta quand ai êra i comunéssta |
natîv digitèl; fiôl d un conpiûter |
neghèr una nutézzia l é come dèrla dåu vôlt |
nuèter a sän al quèl ch’a fän cånt d èser, siché dånca avän da stèr aténti dimónndi a quall ch’a fän cånt d èser |
òcio: tótt chi gran Profesûr dla Sanitè i én bón ed fèr di diSâster cån la tô salût |
oramâi nuèter a sän tótt quall ch’a i avän dè cånter quand avêven vent ân |
par catèr la felizitè, an bisåggna brîsa zarchèrla |
par furtóNna ch’ai è Bush ch’al difànnd la democrazî |
par spieghèr una parôla ai vôl däli ètri parôl che, anca låur, äli én da spieghèr con däli ètri, e vî sänpr ed lóng. Fères capîr l é un iluSiån |
parché al n é brîSa chi cristiàn, mo l é al månnd ch\'l é fôra dal normèl |
parché vût andèr a paghèr par méttr insàmm al tô âlber ed famajja. Méttet a fèr puléttica e i tû aversèri i i pinsaràn pó låur |
piotôst che dèr a un puléttic äl cèv dla zitè,l é méi canbièr la ciavadûra |
plézza: una pèl ch’la mûda d bîstia |
quall ch\'a se Slónga la n é brîSa la vétta, mo la vciâja |
quall ch\'avän cunpâgn, l é ch\'a sän difarént |
quand a vadd Barluscån e cl’ètra mèZa pugnatta a m vén vójja ed dèr al dimisiån dala râza di cristiàn |
quand äl côs äl van pr una strè Sbagliè, té brîSa andèri drî |
quand i mî pî i s apôsen, anc al mî capéss al s afairma |
quèSi tótta la stôria sozièl dal månnd da sîra, in sti ûltum tränt’ân, l’é stè qualla ed canbièr i quî ch’i funziunèven con di quî ch’is preSentèven pulîd |
sa stèla d\'asptèr l\'UNESCO a dichiarèr patrimòni dl\'umanitè tótt al pianaid? |
sänza Saddam al månnd l é dvintè miåur. Cum srêl sänza Bush? |
såul ai sapiént ai pièS d inparèr, ai ignurànt ai pièS de pió d insgnèr |
se al våud al canbiéss quèl, i al farénn dvintèr ilegéttum |
se i ISraegliàn in s vôlen brîSa sénter dèr dal naZéssta, i l’an da dSmétter ed fèr cunpâgna i naZéssta |
se ón al stà pulîd int la sô pèl, viaZèr l è cme stèr d cà int un èter sît, an è pió èser luntàn |
se par salvèr la vétta d un malè as pôl dunèr i ôrghen, par salvèr quî ch\'môrn ed fâm, s pôlel brîSa dunèr däl protejéNni? |
se t dscårr con un cristiàn int una längua ch\'al capéssa, t andarè a saggn int al sô zócc. Se t i dscårr int la sô längua t andarè a saggn int al sô côr. |
séppet cèr e stièt col tô avuchèt... Pò al srà al sô lavurîr, fèr dvintèr incôsa ingatiè |
socuànt i cràdden che al gêni al séppa ereditèri; chi èter i n an brîSa di ragazû |
solamänt quî ch’i an al curâg’ ed falîr ala granda i pólen utgnîr di gran riSultè |
soncamé ch\'l é pusébbil avair una relaziån platònica, mo såul stra maré e mujêr |
sperèr che la Zänt i t trâten pulîd parché t î una parsåNna cum và l é cunpâgna pinsèr che un tòr an t tîra brîSa adôs par vî ch’t î un vegetariàn |
s\'avéssen da ciamèr teroréssta un quèlc stèt, arénn da fèrel col guêren d ISraêl, parché i én låur ch\'i scânen i Ârab inuzént e sänza difaiSa int i teritòri ocupè |
s\'t arîv secånnd al vôl dîr ch’t î al prémm ed quî ch’i an pêrs |
s’ai é ón ch’at fà pòra, quand t i dè cånter, quall t î pròpi té |
s’i t cånten na stôria in dåu manîr ch’i n s arvîSen gnanc int al pisèr, l é méi cràdder a qualla in dóvv la Zänt i dan al pîz ch’i pôlen |
s’t a n î brîSa prónti a èser dala pèrt dal tôrt, t a n saltarè mâi fôra con quèl d originèl |
S’t î in vatta al parapèt d un pånt e t at Slóng in fòra par guardèr al fiómm ch’al Sguélla vî såtta da té, a un bèl mumänt té t sarè tótt quall ch’ai é da savair |
t an pû mégga dîr che la ziviltè l’an và brîSa avanti, pôst che in tótti äl guèr i t amâzen int na manîra nôva |
t catarè pió quî int i bûsc che int i lîber. I âlber e i sâs i t insgnaràn tant ed chi quî che inción màsster at prà mâi dîr |
t è da èser un Sburdlån s’t vû èser un democrâtic, e t è da èser un umuréssta par tirèr d lóng |
t è såul dåu manîr par dîr tótta la veritè:o sänza dîr chi t î o ch’i la dégghen quand té t a n î pió |
tanta Zänt i én cunvént che l ômen, al pió gran pecatåur dal månnd, al séppa al padrån ed tótt al creè. Tótti cäli ètri creatûr äl srénn stè creè såul par fèri catèr la magnâza, äl plézz, pr èser martoriè, sterminè |
téNnet bän sänper da mänt che té t î asolutamänt ónnic: cunpâgna tótt chi èter |
tótt i rédden int l’istassa längua |
tótti äl bîsti, fòra che zêrt òmen, äli an un\'âlma |
tótti äl stôri äli én stôri di nûster ténp |
un bån vocabolèri l é un spèc\' in dóvv, se ón l é bån ed zarchèr, l inzócca quall ch\'al se sptèva bèle |
un òmen al dvänta sèvi såul quand al tâca a miSurèr a òc’ e ganba la profonditè dla sô ignuranza |
un òmen al pianta un âlber brîSa par ló mo pr i sû fiû e pr i fiû di fiû |
un ômen defizänt t al pû arcgnósser par vî ch’al srêv bån ed murîr pr una càuSa. Un ômen ch’al la sà lónga t al pû arcgnósser parché l é prónti a vîvr umilmänt pr una càuSa |
un puléttic l é ón ch’al darà la tô vétta pr al sô pajaiS |
un saggn trâgic ed quî ch’i én i valûr dla nôstra ziviltè l é al fât ch’an i séppa un afèri ch’al rannda de pió dla guèra |
un utiméssta l è ó n ch’al cradd che una dôna la séppa arivè d cô dla sô telefonè solamänt par vî ch’l’à détt: “…alåura a t salût…” |
una bôna pèrt ed quall ch’a i giän ‘educaziån’ l’é un pôc de pió d un iSolamänt chèr arabé dala realtè |
una canpâgna puléttica la cåssta dimónndi de pió ed quall ch\'pôl paghèr un òmen unèst |
una CîSa che inción ai dà adôs, mo ch’la gôd di privilêg’ e dal sustàggn dla borgheSî, l’an é brîSa la vaira CîSa ed GeSó Crésst |
una sémmia americhèna dåpp ch’l’à ciapè una bâla ed cògnac, la n in vrêv gnanc pió sénter l udåur, siché dånca l’é dimónndi pió fûrba dla pió pèrt di ômen |
una vôlta inción al psêva pinsèrla cum ai parêva a ló. Adès as pôl mo, quèSi inción al n é pió bån. Adès la Zänt i vôlen pinsèr såul i quî ch’i s cràdden ch’a s èva da pinsèr. E pò i s cràdden ch’la séppa libartè |
un’êpoca la s pôl dîr finé quand äl såu iluSiån pió inpurtanti äli én sparé |
vutèr l é cunpâgna abdichèr |