càl bânchi i ên nêdi da l'ingiusstèzzia e dàl pchê. I banchêr i ên i padròun 'd'la Têra mò si gla purtê vìa e agh lassê la manêra èd stampêr di sôld, cun dô scarabôc i ghavrân subbèt tòtt i sôld per cumprêrsla ancàrra. Mo se invêce àgh purtê vìa 'sta possibilitê, tòtt i patrimôni immèins cumpâgn al mìo i sparirân, cum'a'srév giòst. E alôra a ghavràmm un mànnd mijôr, in da se starà miî. Mò sa vlî restêr schiêv de stî banchêr e adiritûra paghêrev al càst 'd'la vôstra schiavitù, andê pòr avânti a dêregh la possibilitê èd fabrichêr di sôld
|
càl dàn i ên al padròuni d'ùn pianêta duv'i cmandên chi àm
|
cal dàni is vòlen bèin anch per via di nòster difèt. S'agh n'avàm abàsta is perdòunen tòtt, anch al nòster capèss
|
cal dànni i èn tant ipocriti da fèr dìr ai fiô che sô mèdra l'era na santa
|
cal dànni... per un gnìnta ìs fân avânti, mò per un cumplimèint i scâpen vìa
|
càl fâbrichi èd medséini i ên miî a catêr dal malattiî nôvi da curêr còl medséini bêle pròunti piotôst che catêr dàl medséini nôvi per curêr al malattiî chi ghên
|
càl striî in ghên piò stêdi quând a l'àm piantêda èd brusêrli
|
cambiêr un terèin agrìcol in d'ûn per prodûr di alimèint che pò ìs brûsen come biocarburânt l'è un fât criminêl countr'a l'umanitê
|
caminêr l'è per l'àmm la mijôr medséina
|
castitê: la perversiòun sesuêl piò còuntra natûra ed tòtti
|
câta al curâg èd pinsêr
|
chè agh stà un àmm lìber. Ans fà servîr da nissûn
|
che chi êter ìs dâghen pòr dàgli âri per quàl chi ân scrètt, mè a m'ìn dâg per quàl c'ai'hò lêt
|
che la gèint l'àn'n'impêra mènga tânt dal leziòun ed'la stôria l'è la piò importànt èd tòtti al leziòun 'd'la stôria
|
ché l'è suplîda mè mujêra: lasêla lè. La s'arpòunsa, e ànca mè a fâg cumpâgn
|
che mutìv gh'è per druvèr di parulòun? I vòlen dìr acsè pòch
|
che tòtt i àmm i sîèn cumpàgn a fradê l'è l'insànni èd quî ch'èd fradê in gh'n'ân mènga
|
che tristàzza pinsêr che la natûra la ciacâra e i cristiân ìn'gh'dân ménga améint
|
cherdî pòr a tòtt quàl c'a sintî dîr dàl mànd: àn ghè gnînta d'acsè bròt da êser impussìbil
|
chersû? mai e po' mai
|
chi a pêrd l'onôr per i afêri, al pêrd l'onôr e po' ànch i afêri
|
chi a rizêv de piò, per còunt èd chi êter; an n'è mènga piò grànd o mijôr èf chi êter, al ghà solamèint dal responsabilitê in piò. Al ghà da servîr de piò. E stêr al mànd per servîr
|
chi al vôl mòver al mànnd a srà mî ch'àl péinsa prémma ed déres lò, na môsa
|
chi àmm i ên sèimper sincêr. L'è sôl c'a càmbia la sinceritê
|
chi àmm ìn fân mâi dàl mêl achsé béin e cùn d'la spînta cumpâgn a quând i àl fân per la religiòun
|
chi àn castîga mènga al mêl al dà òrdin c'às fâga
|
chi an dmànda gnìnta al s'aspêta tòtt
|
chi an lèz mènga di bòun lèbber an gh'hà nisùn vantàgg rispèt a chi an sà gnànc lèzzer
|
chi àn pènsa mènga a srà miî che di tànt in tànt a fâga dal cêr in di sô pregiudèzzi
|
chi àn pôl fêr quàl ch'àl vôl, ch'al vòia quàl ch'àl pôl
|
chi àn sà mènga al lèngui straniêri àn sà gnînta èd la sô
|
chi an sè mai fât di nemîgh an s'farà mai di amîgh
|
chi an'ghà mâi avû un cân an pôl mènga savêr ch'sa vòia dîr vlêr bèin e avêr quelchidûn ch'àt vôl bèin
|
chi an'n'è mènga bòun èd vlêr bèin l'è ancàrra piò infelîz èd d'ûn ch'àn'gh vôl bèin nissûn
|
chi cràd che 'na crèsita a bâla la pôsa andèr avânti per sèimper in un mànd ch'àl ghà d'i lìmit o l'è un mât o l'è un economèsta
|
chi êter in't lasarân mâi tirêr avànti cùm àt pêr a té, mò se tè t'ê abâsta in gâmba perlomêno t'èn vivrê brîsa cùm agh pêr a lôr
|
chi filôsof i ân sôl interpretè al mànnd in tànti manêri, mò adêsa l'è gnû al mumèint ed cambièrel, 'ste mànnd
|
chi gh n'ha in vrèv, chi gh n'ha pòch in darèv
|
chi grând àmmm i ên quî chi'n'ghân nissûn asvèin
|
chi guêrda ai sô difêt an vàdd mènga quî di êter
|
chi insgnarà a chi èter a murîr a gh'insgnarà ànc a stêr al mànd
|
chi lôta àl pôl pêrder. Chi àn lôta mènga l'ha bêle pêrs
|
chi l'è atachê a la sô têra an vôl savêr gnînta di confîn ed chi êter
|
chi l'è inamurê èd sè stàss al gavrà perlomêno un vantâz: ch'an gavrà mâi dimàndi rivêl
|
chi pôl dìr che l'ambièint an n'è mènga stè desfât?
|
chi polìtich i ên quî che sôl chi vàdden la lûs in fànda a la galerìa i vân fôra e i còumpren un'êter pcunzèin èd galerìa
|
chi srà mài l'àmm, per fêr di progêt?
|
chi ubbidèss l'è quêsi sèimper mijôr ed chi cmânda
|
chi va piân al va sân e al va luntân
|
chi vôl partìr per un viàzz in mêzz al stràll a srà mî ch'an zèrca mènga cumpagnìa
|
chi 'ngà mènga imaginaziòun an gà gnànch li èli
|
chisà cus'l'avrèv scuêrt Colòmbo se l'Amêrica l'àn'sfòssa mènga mèsa in d'i pê
|
ch'al religiòun i ên damând al lòzzel: per fêr lûs i ghân bisèign ch'a vègna scûr
|
ch'àn n'è ménga questiòun èd chi cristian, l'è al mànnd ch'l'è dvintê pôch normêl
|
ch'i zôven in ghân ménga biséign èd prédichi, mò èd bòun eséimpi d'onestê, coeréinza e altruîsem
|
ch'ìgh sìen dal lèngui divêrsi l'è al quêl piò misteriôs 'd'l'umanitê
|
ch'inglês i amîren d'instînt tòtt quî ch'ìn sân fêr gnìnta mò ìns s'ìn vânten mènga
|
ch'la grân passiòun èd la vètta: àl bisèign èd fêr quêl piò in prêssia rispêt àl tèimp ch'a srèvv necessâri
|
ch'la nôva ispiraziòun, ècco, che sèinza, fêr traduziòun a vrèvv dîr sôl màtter in fîla al stàssi parôli in n'êtra lèngua
|
ch'sa vôt ch'a sia rapinêr 'na bànca in confròunt a fundêren ónna?
|
ciacarêr l'è fêr 'na traduziòun, ascultêr l'è fêr 'na traduziòun, lêzer l'è fêr 'na traduziòun, scrévver l'è fêr 'na traduziòun, pinsêr l'è fêr 'na traduziòun. Tòtt quânt i fân dàl traduziòun, fôra che quélch tradutôr
|
ciaschedûn l'è come Dio l'hà fât, e dall vòllti anch pêz
|
cìnic: ùn balôrd coi ôc farlôc c'àl vàd al côsi cum'i'ên al pôst èd côm'i duvrèvven êser
|
cmandèr an vòl mènga dìr dominèr, mo fèr a sò dvèr
|
co i nemîgh la lêz la va aplichêda a la làttra, mo co i amîgh as câta sèimper la manêra d'agiustêres
|
come côrp a sàm séimper dapper nuêter, mò mâi come âlma
|
considerê cum'i ên èd règola i pêder l'è diffìzil che êser sèinza pêder a sìa pò 'na disgrâzia, e considerê cùm'i ên èd sôlit i fiô l'è altretânt diffìzil ch'à sìa 'na disgrâzia 'n'avêren mènga
|
cònsol. In dla polìtica di 'mericàn l'è ùn ch'an gla mènga cavèda a conquistèr na pultròuna agli eleziòun però a glà dêda al guêren, a cundiziòun d'andêr a cà d'Dio
|
continuamèint i sèlten fòra di fàt a incasinèr al teorìi
|
cràdder in dal progêrs an vòl mènga dîr cràdder che un progrês ag sìa bêle stê
|
cràdder l\'è creêr
|
Crèst l'è môrt per i nôster p'chê. Gavàmmia al curâg èd fêr dvintêr inùtil 'stê sacrifèzzi per vìa c'àn n'in fàm mènga?
|
csa spêta l'UNESCO a dichiarêr che tòtt al mànd l'è 'na riccàzza ed tòtt quânt
|
cultûra àn vôl mènga dîr lêzer dimàndi, mò gnànch savêr dimàndi; a vôl dîr cgnàsser dimàndi
|
cumbâter còuntra sè stàss l'è la batàja piò dura mò s'la và bèin a srà la piò bêla vitòria dal mànd
|
cumplichêr quall ch'l'è sêimpliz l'è baggianêda, mo fêr dvintêr sêmpliz, dimàndi sêmpliz, quall ch'l'è cumplichê da mât, alòra a ghè bisègn ed creativitê
|
cum'a sàmm mèss col guêren dal mànnd, e cum'i tâche al guêri? Chi diplomâtich i còunten dal grân ciavêdi ai giurnalèsta, e pò dàpp i cràdden a quàl chi lêzen
|
cum'as fà a capîr se quel l'è n'òpera d'êrt? Gh'la chèvet a tgnìrla luntâna, ànch solamèint per un mumèint, dai crìtich, da quî chi dîsen chl'è un caplavòr, dai cupiòun sèimper alèrta, da quî pròunt a dîr ch'a fa schîva, dal sô destèin finèl ed solitùdin? Bèin, l'è fâcil, as fa la traduziòun
|
cum'às fà a savêr se Lyndon Johnson al dîs dàl bâl? S'àgh tràmma l'uràccia an vôl mènga dîr ch'àl li dègga. S'àl tîra sò al soprazzî, an vôl mènga dîr ch'àl li dègga. Se invêce al môv i lâber, alôra sé ch'àl dîs dal bâl
|
cum'êla che la mâfia la fa l'investimèint à regalêr la drôga davànti al scôli e i editôr ìn fân mènga uguêl cùn i lèbber?
|
cum'êla, in generêl, c'a zercàm d'èn stêr mènga in solitùdin? L'è per vìa che in ên bèin pôch quî ch'ìs trovên bèin insàmm a sè stàss
|
cun la morêl a mitàm 'na pêza a i eròr fât per istînt, e con l'amôr a giustàm i eròr ed la morêl
|
cun mêno la gèint la sà cum'ìs fân al lêz e àl sulzèz e cun miî la dôrem la nôt
|
cùn mêno te mâgn, te bàvv, te còumper di lèbber, 't'vê a teatêr, a balêr e a l'osterìa, cùn mêno et pèins, te vô bèin, 't'fê dàl teoriî, te cànt, 't'fê di quêder o dàl poesiî, e vìa andêr, cùn piò a cràss al tô tesôr, che i têrel o la pôlvra in'n'àl pôlen mènga cunsumêr, al tô capitêl. Cùn mêno t'ê tè stàss, cùn mêno t'èt fê la tô vètta cùn piò te ghê; e piò grânda l'è la tô vètta fôra da tòtt, piò grând al srà al tô êser fôra da incôsa
|
cùn piò che 'na naziòun l'è mêrza cùn piò ch'i ghên dimândi lêz
|
cun piò lêz 's fân con piò lêder a ghè in gîr
|
cùn quânt andàm in êlt cùn quânt a paràm cîn a quî chi'n sân mènga vulêr
|
cùn quânt lèngui èt sê cùn tânt àmm èt vêl
|
cùn quânta veritê a pôl tgnîr bôta, cùn quânta al pôl rischiêr? Tòtt i risultê, tòtt i pâs in avânti in dàl savêr i vînen dàl curâgg, dàla duràzza cùn sé stàss, da la pulizzìa ch'às ghà dèinter
|
cùn quisché a sàmm tòtt nazêsta; per ch'àl bêsti Treblînka àn finirà mâi
|
cùn un bês èt savrê tòtt quàl ch'àn t'ho mâi dèt
|
cùn un cicinèin èd cìrca circòrum ûn al sè sgavâgna un mòcc èd spiegaziòun
|
cun un quèl solamèint ans pôl brîsa sbaglièr: l'aparèinza
|
cusa srèv la vètta s'an gh'avessem gnànc al curagg ed pruvèr a fèr quèl?
|
cus'êl 'ste mànd reel, fôra che l'insànni ch'i fân tòtt, l'insànni común a tòtt?
|
cus'èla l'êrt? Prostituziòun
|
