sa dê l'impresiòun d'avèr bisègn ed quel in v'darân mai gnìnta. Per fêr i sòld bisègna dêr l'idea d'avèrghen
|
sa gh'avî timòr ed la solitudìn arcurdèv den tòr mènga marî o muiéra
|
sa g'avî fidûcia in vô ànch chi êter i gavrân fidûcia in vô
|
sa sî fatalèsta s'ag psî mài fèreg?
|
sa vlâm dèrgh un tâi col baròfi tra gèint divèrsi a dvàm butêr meno sôld in 'dla guêra e impgnêres invèci in dlà cultûra èd la pês
|
sàtta un guêren ch'al màtt in galêra la géint ingiustaméint, ànch al põst èd chi stà da la pêrt èd la ragiòun l'è la galêra
|
savêr ch'à sàm prôpria dal tòtt dipendéint da la têra ch'lè vîva, al dev'êser un bòun motîv per fêr funzionêr la giustézzia, per rispetêr la natûra, e vlêr un nôv sistêma econômic
|
savêr stêr al mànd a vôl dîr fêr sèinza ed quàl ch'an n'è brîsa indispensâbil
|
schiêv l'è quelchidûn c'al spêta ch'i rîven a liberêrel
|
scrèvver d'la poesìa l'è cumpâgn a fêr l'amôr: an's'savrà mâi se ànc chi êter i ên cuntèint còme nuêter
|
scrèvver lè difìcil anch per via ch'a ghè tànt ignorànt
|
scrèvver l'è l'unich mistêr ch'ìn't tôsen mènga in gîr s't'èn fê mènga di sôld
|
scrèvver l'è sèimper nascànder quêl in manêra c'àl vègna scuêrt
|
scrèvver l'è 'na manêra ed ciacarêr sèinza che nissûn t'interòumpa
|
scrèvver 'na poesìa dàp Auschwitz l'è un gêst incivîl
|
se al bâli ìt dân fastèddi, an fêr brîsa dal dmândi
|
se al dutôr àm gèssa ch'ìm rêsten sôl sê minût da campêr àngh pensarèv mènga tânt. A tacarèvv a battr'a mâchina piò in prêssia
|
se al mànnd a fòssa tòtt in rîga, scôlta, an capitarév mâi gnînta
|
sè al'economìa dal merchê, mo no a la societê dal merchê
|
se as dîs uficialmèint che al zigaràtt i fân mêl, perché às permàt ed vànderli liberamèint
|
se dû ìs vôlen bèin l'àn pôl mènga andêr a finîr bèin
|
se i israeliân in vôlen mènga sintîres dêr di nazèsta i ghàn sôl da piantêrla èd fêr damànd i nazèsta
|
se i pôpol is cgnusèssen mî i tacarèven a udières
|
se i republicân i la finirân èd cuntêr dàl bâl sui democrâtic, alòra nuêter àn diràm piò la veritê sò'd lôr
|
se i tò prinzèppi morèl it bòten zà a vòl pròpria dìr ch'in vàn mènga bèin
|
se i zôven ìn g'darân mènga amèint ànc la mâfia c'la pôl fêr incôsa e l'armâin misteriòusa la sparirà cumpâgn a un bròt insànni
|
se la gèint la psèssa capîr dabòun i perìcol in dal druvêr zèrti paròli i dizzionâri in in dal vedrèini dal liberî i gavrèvven 'na fâsa ràssa cun scrètt: 'Esplosîv. Da tratêr cum'as dêv'
|
se libertê a vôl dîr quêl, a vôl dîr al dirètt ed dîr a la gèint quàll c'an vôl mènga sintîres dîr
|
se lò al se spiêga cun un esèimpi alôra an'gh capèss piò gnînta
|
se marî e mujéra in vivéssen ménga insàm, i bòun matrimôni i srévven dimândi de piò
|
se Nôster Sgnôr 'n'avèssa mènga fât la dànna an'n'arèv fât gnànc àl fiôr
|
se per salvèr la vètta d'un malê as fa la donaziòun di òrghen an s'prèvv mènga mandèr dal proteìni a quî chi mòren ed fàm?
|
se sôl a fòssen bòun èd màtters insàm... che bêl e asvèin a'srèv al futûr
|
se sôl chi disonêst i fân comunêla per fêr 'na fôrza, chi onêst i ghân da fêr cumpâgn
|
se s'è 'nteligèint a càsta dimàndi êser sincêr. Cumpàgn a êser onêst s'à sè ambiziôs
|
se t'ghê quêl, i t'àl pôlen purtêr vìa. S't'àl dê vìa te, t'l'é dê e sciâo. An ghé mènga lêder ch'at'àl pôsa rubêr. Ecco che alôra l'è tùo per sèimper
|
se t'ghê un talèint drôvel piò ch'èt pô, tòt al vòlti ch'èt pô. An stêr mènga a mucêrel da pêrt. E àng'avêr mènga la mân cûrta. Stràmna cum'ùn mât, cumpâgn ch'èt fòs un milionâri c'àl vòia andêr a gàmb alària
|
se t'vô gustèr la tô virtù arcòrdet ed fêr pché, almeno dal vòlti
|
se ûn a zinquant'ân al vàdd al mànd cumpâgn a quand'àgh n'avîva vînt a vôl dîr c'l'ha cazê vìa treint'ân d'la sô vètta
|
se un al duvèssa imparères tôt al léz an vanzarèb menga al tèimp per fèr a l'arvérsa
|
se ùn al pròva a conquistèr l'afèt ed chi èter cun dl bòuni aziòun al la ciaparà in dal bisachèin, cun dla grànd ingratitùdin
|
se ùn al sà rèdder l'è padròun dal mànd
|
se un àmm al tâca cùn dal sicuràzzi l'andrà a finîr cùn di dòbbi, mò s'àl tâca cùn di dòbbi al catarà dàl sicuràzzi
|
se ûn an n'è mènga bòun ed cumbâter per al sô idèi, i chês i ên dû: o al sô idèi in vêlen gnînta o an vêl gnînta lò
|
se ûn àt pòrta vìa la mujêra, per vendichêres àn ghè côsa piò bêla che lasèrgla
|
se ûn èd nuêter, ûn a chês èd nuêter cristân, al stà mêl com'un cân, adêsa, l'è malê o al ghà fâm, l'è un lavôr ch'às riguêrda tòtt. Ch'às dêv riguardêr tòtt, perché fêr fînta èd gnînta èd fròunt a la soferéinza d'ùn cristiân l'è un'ât èd violèinza, e trà i piò vigliâc
|
se un lèbber an's'gh'la chèva mènga a lêzer dô vòlti alòra an vêl mènga la pèina ed lêzrel gnànc la prèmma
|
se un padròun an pôl mènga fêr sèinza schiêv, quèl èl al piò lìber di dû?
|
se vutêr a cuntèssa per cambiêr quêl, sta sicûr ch'i àl farèven dvintêr illeghêl
|
se 'na dànna l'ag môla l'è sôl perché l'ha bêle vînt
|
se 'na dànna l'è vistîda mêl às fà chês al vistî. mò s'l'è vistîda bèin às fà chês a la dànna
|
se 't dî la veritè an gh'è bisèign d'arcurdères propria gnìnta
|
secànd àl statìstichi d'la salût un americân sù quâter al ghà quèl c'a ciôca in d'la tèsta. Pèinsa a trî di tô mijòr amîgh: s'i stân bèin, alôra al mêz mât t'ê pròpria tè
|
secànd i profesôr tòtt al svilòpp ch'la purtà dall'amèba alìàmm lìè un progrês, mo n's sà mènga se l'amèba la s'a dacòrd
|
secànd mé finquând a ghe srà d'l'abundânza, la povertê la srà sèimper un bròt lavôr
|
sèimza memôria l'àmm àn srèvv bòun èd fêr gnînta
|
sèinza avêr cgnusû la misêria an's'pôl mènga godêres al lùsso
|
sèinza Dio: a Nù Yòrk as ciâma acsè chi àn cràdd mènga in dàl cristianêsim, e a Costantinòpoli, per dîr, chi ang cràdd mènga
|
sèinza dòbbi l'ùnica pês zèrta e ch'la tègna bôta tra marî e muijêra l'è la separaziòun
|
sèinza Sadàm al mànd l'è migliorê. E cum'a'l srêvv sèinza Bùsh?
|
sèinza sôld e sèinza tèimp, la fantasìa l'è sôl un insànni pasegêr e impussìbil
|
sêt pchê sociêl: la polìtica sèinza prinzèppi, la pèlla sèinza lavurêr, al piasêr sèinza adêrsen, al savêr sèinza carâter, al comêrcio sèinza morêl, la scièinza sèinza umanitê, la funziòun sèinza sacrifèzzi
|
se't cgnàss dabòun l'argomèint, àl parôli ìt gnarân dapperlôr
|
se't'stê dal parapê d'ùn pûnt e te't'fê in fôra per vàdder al fiòmm c'àl pâsa piân pianèin sàta in bâs, èd côlp te savrê tòtt quàl c'a ghè da savêr
|
sfundêr dabòun a vôl dîr dvintêr 'na brêva persòuna al piò pussìbil
|
sgnurèina, êla la fiôla èd Smit, àl banchêr pîn èd miliêrd? Ah no? Alòra a dmànd scûsa, per un àtim ai ho pinsê d'êser inamurê 'd'lê
|
si ghên desmélla regolaméint, alôra te't bòt al'âria al rispêt èd la lêz
|
sia qual ch'a sia, ste vô dîr quel, a gh'è na parola soltànt per dìrel, e sòl un vèreb ch'al vàga bèin, e cumpàgn l'è per l'agetìv
|
sicûr cl'è pusîbil un rapôrt platônic, mò solamèint fra marî e muiêra
|
sòl a chi sà agh piês imparêr; i ignorànt i fân i dragòun e i pretànden d'insgnêr
|
sôl ai dû cô ed la schèla socièl i s'arcgnàssen i rè
|
sôl al silèinzi l'è tôst, tòtt al rêst l'è fiâp
|
sòl chi ghà dla ghègna al sà perdunèr. I vigliâch in perdòunen mai e pò mai: in n'al mandarèven mai zà
|
sôl ch'in gà mènga paûra ed murîr in nàm ed la veritê i gân al dirètt ed dîrla
|
sòl i cretèin in gh'àn mai di dòbbi. N'èt sicûr? Mo ch'am gnèssa n'azidèint!
|
sol i pòver mort i gh'ân al dirètt ed perdonêr, i vîv in gh'ân mènga al dirìtt ed dimentichèr
|
sòl qual ch'ai hò pèrs al srà tòtt mìo per sèimper
|
sòl ùn ch'al vîv la sô vètta come s'al psèssa murîr tòtt i dè o a tòtti gli òri l'ha pròpria capî tòtt
|
solamèint a chi vînz a tàca ed decìder quèl i sìen i crìmin ed guêra
|
solamèint chi l'è dimàndi scuntèint a gà al dirètt ed cumpatìr un èter
|
solamèint chi 'n'la zêrca mènga l'è sèinza virtù
|
solamèint dàpp che l'ûltem êlber al srà stê taiê, l'ûltem fiòmm avelenê, l'ûltem pàss ciapê, ecco, a càl pûnt lè a v'adarî che i quatrèin in's pôlen mènga magnêr
|
solamèint i grand'àmm i pôln'avèr di grân difèt
|
solamèint i môrt i vàdden la fîn ed la guêra
|
solamèint quând a fà abâsta scûr ìs pôlen vàdder al stràlli
|
solamèint quî ch'i ghân avû la ghègna èd falîr a la grând i pôlen arivêr a conclùder quêl d'importânt
|
solamèint se la pubblica opiniòun la stà all'òcc agh pôl èser un futûr dempcràtic per 'na societê
|
solamèint s'te't'tâch a caminêr alàngh al viêl dal tramòunt te pô catêr l'aurôra
|
solamèint un ch'an s'è mai fermê a ragiunèr al pòl avèr dal convinziòun
|
soquânt i cràdden che la genialitê l'às trasmàtta ai fiô; chi êter in gnhân mènga, di fiô
|
soquânti dàl piò grândi stôri d'amôr ch'ai hò chgnusû i riguardêven 'na persòuna solamèint, e bâsta
|
spàssi vôlti la nòstra vétta auténtica l'è quàlla ch'àn'n'avàm ménga vissû
|
speràm che i atlêta 'normêl' chi ân vînt al mdâi in di olimpìadi per disâbil in's'sîen mènga droghê
|
sperêr che la gèint àt trâta bèin sôl perch^é t'ê 'na brêva persòuna l'è cumpâgn a sperêr che un tôr àn't tîra mènga adôs sôl perché t'ê un vegetariân
|
spieghêr amôd na paròla l'è cumpâgn a ciapêr na farfàla al vôl
|
spusêres cùn 'na dànna ch'àt vôl bèin e che tè t'ègh vô bèin l'è cumpâgn a scumàter a chi di dû al smitrà prèmma èd vlêr bèin
|
stà atèinti a desiderêr quêl, a prèvv ânc averêres
|
stà sicûr che un cristiân al pôl lêzer Goethe e Rilke, o la sîra sunêr Bach e Schubert, e pò la matèina dàpp partîr bêl cum'al sôl per andêr a lavurêr ad Auschwitz
|
stà tèinti ai tô pinsêr... I srân al tô parôli. Stà 'tèinti al tô parôli... I srân al tô aziòun. Stà 'teinti al tô aziòun... I srân al tô abitùdin. Stà 'tèinti al tô abitùdin... I srân al tô carâter. Stà 'tèinti al tô carâter... Al srà al tô destèin
|
stè atèinti che al cadavèr ed Marx al tira ancàrra fiè
|
stê atèinti: l'autoritê sanitâri i pôlen danegêr gravemèint la salût
|
stè bèin atèint a quàl ch'av vîn d'istînt: l'è quèsi sèimper trôp schiêt
|
ste vàd un banchêr c'às bòta da la fnêstra, sèlteg adrê, là a ghè la pèla
|
ste vô catèr la felicitè an zerchèrla mènga
|
ste vô imparèr, alòra insègna
|
ste vô vanzêr ed vàdder un cretèin, a srà mî che prèmma te sbrêg al tô spêc
|
stêr acsè s'ònna càvva ed 'na lêvra l'è tremànd; speràmm ch'la dûra
|
stêr al mànd l'è pericolôs
|
stêr al mànnd sèinza filosofìa l'è cumpâgn a tgnîr srê i ôc sèinza mâi zerchêr d'avrîri
|
stèr per còunt suo a fà piasèr, mo a ghè bisègn ed quelchidùn ch'as dègga che stèr per còunt tuo l'è bèl
|
stêr per côunt sùo l'è per al spìrit quàl ch'l'è al magnêr per al côrp
|
stôria: un resocòunt èd régola farlôch èd fât ch'èd règola ìn còunten gnînta, provochê da sgnôr èd règola bòun da gnînt e suldê èd règola isdî
|
stràlla: la manêra c'às drôva per ciamêr quelchidûn èd c'l'êter sês s'àn s'arcurdàm mènga cùm'as ciâma
|
st'aiût quelchidûn c'al gà di casèin stà pòr tranquèl c'al s'arcurdarà ed tè... la prôsima vòlta c'al srà mès mêl
|
sufrîr sèinza fiatêr l'è l'ùnica leziòun c'a duvàm imparêr in d'la vètta
|
svagherès a vol dìr quèsi sèimper truvèr n'ètra manèra ed stufères
|
s'a càpita che dô persòuni ìs cat'n'ìn mêz a la pasiòun piò violèinta, da mât, prôpria da fôra èd têsta e pò cûrta, a sucêd che ag tàca zurêr èd stêr per sèimper in c'la cundiziòun smaniôsa, anormêla e fiacabâl fin che la môrt an'n'i sepêra
|
s'a fòssa n'imperatôr prèma 'd tòtt a farèv un dizzionâri, per dêr a tòtt àl parôli al sô significhê
|
s'a guardàmm a quânt môrt i fân, i produtôr d'êrmi i ên di èint ed beneficèinza in confròunt al pêlti
|
s'a vlàmm cambiêr al sistêma às tàca ocupêr al bànchi e fêr saltêr la televisiòun. An chè mènga n'êtra soluziòun rivoluzionâria
|
s'agh vrà mài a scrèvver un lèbber?! La gâra dura l'è lèzrel
|
s'ai ho scrètt na làttra achsè lànga l'è sòl per via ch'an gh'ho mènga avû al tèimp per fèrla piò cùrta
|
s'àn ghé mènga un prêzi da paghêr, a vôl dîr c'an ghè gnìnta c'a vêl quêl
|
s'an savàm brìsa parlèr cun dla tèsta a sràmm seimpèr di badilòun, dal vittimi ed quall chi pèinsen i èter
|
s'àns capitarà mâi d'andêr còuntr'a la ragiòun an'arivaràm mâi da nissùna pêrt
|
s'às fà in nàm èd nòster Sgnòur o 'd'la pàtria an ghè mènga un crìmin abàsta tremànd dan'n'êser brîsa perdunê da la gèint
|
s'às fòssa andê avânti col lêz èd Norimbêrga tòtt i presidèint americân dàp la guêra i srèvven stê impichê
|
s'às mitâm insàmm àns fêrma nissûn
|
s'at piès lavurèr alòra al tuo an srà mai un lavòr
|
s'àt tàca ed dîr la veritê fà in môd perlomêno d'êser divertèint, altrimèinti it farân murîr
|
s'è un pôpol al s'aspêta d'êser lèbber restând ignorânt, àl spêra in quêl ch'àn s'è mâi vèst e ch'àn's vedrà mâi
|
s'èt càmp abâsta èt vedrê che tótt i sucês ala fìn i dvèinten di disâster
|
s'i vînen per mè a la matèina, i gnarân per tè a la sîra
|
s'in dàl fùdbol a ghè violèinza l'è per vìa che al dè d'incô a còunta sôl chi vînz
|
s'ingh fòssen mènga al prisòun alòra as capirèvv ch'a sâm tòtt incatenê
|
s'pôl savêr csa vôl dîr scôla ed l'òblig?
|
s'tê acsè in gàmba, come mâi t'è fât i sôld
|
s'te vô fêr di sôld à scrèvver, alôra scrèv càl gèner èd lavôr chi lêzen quî chi môven la bàcca in càl mèinter chi lêzen
|
s'te vô fêr rèdder nôster sgnôr, còuntèg d'i tô progêt
|
s't'èn n'è mènga 'na pêrt 'd'la soluziòun, tê 'na pêrt dàl precipitê
|
s't'én stê ménga atéint, chi giornêl ìv farân odiêr quî ch'i ciâpen sàtta, e i 'v'gnarân a piasêr quî ch'ìgh dân adôs
|
s't'èn t'aspêt mènga quàl c'àn srèv mâi imaginâbil, alôra t'èn n'àl catarê mènga, dato c'al scâpa vìa e c'l'è fôra dal comûn
|
s't'èn'ne ménga bòun ès stêr da la pêrt dàl tôrt, alôra tén gnarê mâi fôra cùn quêl d'originêl
|